طراحی محصول (Product Design) چیست؟

آیا تخصص جدیدی است؟

طراحی محصول چه ارتباطی با طراحی تجربه کاربری (UX) دارد؟

چرا طراحی محصول برای کسب‌وکارهای امروزی مهم است؟

طراح محصول یا پروداکت دیزاینر کیست و چه می‌کند؟

مهارت‌های طراح محصول چیست؟

طراحی محصول چه فرآیند و ابزارهایی دارد؟

بازار کار و درآمد پروداکت دیزاین در ایران و جهان چطور است؟

طراحی محصول تخصص و شغل جذاب این‌ روزها است. اغراق نیست اگر بگوییم که تمامی کسب‌وکارهای آنلاین یا استارتاپ‌ها برای عرضه‌ی محصولی موفق و سودآور به یک طراح محصول نیاز دارند.

این راهنمای جامع به تمامی سوالات طرح‌شده درباره‌ی طراحی محصول پاسخ می‌دهد و شما را کاملا با این شغل جذاب و زوایای مختلفش آشنا می‌کند.

از تعریف طراحی محصول شروع می‌کنیم. بعد درباره‌ی تاریخچه، اهمیت، ارتباط آن با تخصص‌های دیگر، فرآیند و ابزارهای طراحی محصول توضیح می‌دهیم و درآخر درباره‌ی مهارت‌های طراحان محصول و بازار کار صحبت می‌کنیم. 

طراحی محصول یا پروداکت دیزاین چیست؟

وبسایت‌های مرجع در حوزه‌ی دیزاین و محصول، Product Design را با بیان‌های مختلف تعریف کرده‌اند. برای این راهنما، دو تعریف را که جامع‌تر و روشن‌تر از بقیه است، انتخاب کردیم. 

interaction-design طراحی محصول را این‌طور تعریف کرده است:

Product design is the process designers use to blend user needs with business goals to help brands make consistently successful products. Product designers work to optimize the user experience in the solutions they make for their users—and help their brands by making products sustainable for longer-term business needs.

طراحی محصول فرآیندی است که طراحان به‌کار می‌برند تا نیازهای کاربر را با اهداف تجاری برندها ترکیب و به برندها کمک کنند همیشه محصولات موفقی را تولید کنند. طراحان محصول تجربه کاربر را در راه‌حل‌هایی که برای کاربران طراحی کردند، بهینه و با پایدارکردن محصولات برای نیازهای بلندمدت تجاری به برندها کمک می‌کنند.

productplan درباره‌ی طراحی محصول این‌طور می‌نویسد: 

طراحی محصول فرآیند ایده‌پردازی، خلق یا تولید مجدد (بازطراحی) محصولاتی است که می‌تواند نیاز کاربر را برطرف کند و یا بازار مشخصی را هدف قرار دهد.

کلید موفقیت در طراحی محصول شناخت کامل مشتری نهایی است، فردی که قرار است در نهایت از محصول ما استفاده کند و از مزیت آن بهره ببرد.

طراحان محصول سعی می‌کنند با شناخت عادات، رفتارها، تعارضات، شکایات، علائق و سرگرمی‌های مشتری هدف و بهره‌گیری از دانش عملی و تجربه خود در فرآیند طراحی محصول؛ کالایی کاربردی و متناسب با نیازهای وی را طراحی کنند و برای طی مراحل بازاریابی به تیم‌های دیگر بسپارند.

درواقع، طراحی محصول دقیق آنقدر بی‌نقص پیش می‌رود که افرادی که باید عاشق محصول و تجربه کاربرش شوند، نهایتا عاشق آن خواهند شد. همچنین UX کلید موفقیت در دیجیتال مارکتینگ است و سبب می‌شود تا پروسه بازاریابی هر محصولی به بهترین شکل و با کم‌ترین هزینه پیش رود.

چرخه استاندارد طراحی محصول به طور خود به خود در تمام طول عمر محصول امتداد پیدا می‌کند زیرا طراحی محصول عنصری حیاتی برای خلق اولیه یک تجربه کاربری دلپذیر است.

البته این پایان ماجرا نیست!

طراحی محصول فرآیندی پیوسته است و نقش اساسی در اصلاح، بازبینی و ارتقا ویژگی‌های محصول دارد.

بقای یک برند و خوشنامی آن گرچه به عوامل گوناگونی وابسته است، بی‌شک بدون وجود یک محصول کاربردی و به‌روز که سیر تکاملی خود را با تغییرات زندگی امروزی ما طی می‌کند نمی‌تواند به جایگاه مرتفعی دست پیدا کند و از رقبا پیشی بگیرد.

تاریخچه طراحی محصول

طراحی محصول در اصل برآمده از یک رشته جالب و کاربردی دیگر به اسم طراحی صنعتی است.
بر اساس تعریف انجمن طراحان محصول ایالات متحده آمریکا:

طراحی صنعتی، فرآیندی حرفه‌ای برای طراحی محصولی است که روزانه میلیون‌ها نفر درسراسر دنیا از آن استفاده می‌کنند.

طراحان صنعتی نه‌تنها می‌بایست به ظاهر (رابط کاربری) محصول توجه کنند بلکه می‌بایست به کاربردی بودن، استفاده آسان، ساختار و ارزش نهایی آن برای مشتری نیز توجه کنند.

پیش از انقلاب صنعتی و شروع عصر تولید انبوه، اغلب محصولات به صورت دست ساز تولید و عرضه می شدند. این بدان معناست که ما محصولات بسیار کمتری برای فروش و عرضه در بازار داشتیم، قیمت‌ها بالاتر بود و مزیت رقابتی نیز به شکل امروزی آن وجود نداشت.

پس از انقلاب صنعتی و ورود کارخانه‌های متعدد برای تولید انبوه محصولات مصرفی و شکل‌گیری بازارهای رقابتی، طراحان محصول نیز کم کم جای خود را به عنوان اشخاصی تاثیرگذار در صنایع مختلف بازکردند تا بتوانند با طراحی و معرفی محصولی کاربردی و در عین حال زیبا، سهم بیشتری از بازار را از آن خود کنند و رقبا را به‌حاشیه برانند.

در طی این چند دهه، یکی از زیربخش‌های مهم طراحی صنعتی جای خودش را به عنوان یک حرفه مستقل و اثربخش در صنایع پیدا کرد و آن زیربخش چیزی نیست جز طراحی محصول.

این امر نیز به دلیل آن بود که طراحان صنعتی فقط قادر به طراحی محصولات فیزیکی بودند. اما طراحان محصول می‌توانند هر محصولی اعم از محصولات دیجیتال و غیردیجیتال، آموزشی، نرم افزاری و… را طراحی کنند.

اهمیت Product Design برای کسب‌‌وکارهای امروز و آینده 

طراحی محصول اولین شغل پرتقاضا در حوزه دیزاین در سال ۲۰۲۴ است. این حجم بالا از تقاضا برای این است که ما در عصر دیجیتال کامرس و سوشال کامرس زندگی می‌کنیم. 

در این عصر کالاهایی که کار و زندگی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهند، کالاهای دیجیتال هستند. تخصص بسیاری از کسب‌وکارها تولید این محصولات است. حتی بعضی برندهایی که محصولات فیزیکی موفق داشتند نیز برای ماندگاری، نسخه‌ی دیجیتال آن‌ها را تولید و عرضه کردند. 

در جهانی که سوددهی و بقای غالب کسب‌وکارها به تولید محصولات دیجیتال بستگی دارد و محصولات دیجیتال کلید ورود به دنیای مجازی و هوشمند آینده است، کسب‌وکاری برنده است که بتواند محصولات دیجیتال بهتر و کاربرپسندتری را طراحی و تولید کند. 

اینجاست که طراحی محصول مهم می‌شود. طراحی محصول هم رضایت کاربر نهایی و هم موفقیت تجاری محصول را تضمین می‌کند چون 

•  از جنبه‌های کلیدی طراحی محصول، درک نیازهای کاربر نهایی و ایجاد محصولی است که آن نیازها را برآورده می‌کند. پس، تجربه کاربر رضایت‌بخش محصول تضمین می‌‌شود و آن محصول و برند مشتریان وفادار به‌دست می‌آورند.
•  طراحی محصول شامل تحقیقات بازار گسترده است که به شناسایی شکاف‌های موجود در بازار و تعیین چگونگی موقعیت‌یابی موفق محصول در آن بازار خاص کمک می‌کند. این برای ساختن برند‌آگاهی و عملکرد بهتر از رقبا و داشتن مزیت رقابتی حیاتی است. 
• افزایش کارایی و بهره‌وری با طراحی محصول ممکن می‌شود. توسعه سیستم‌ها، فرآیندها و مستندات دیزاین است که به ساده‌سازی و بهینه‌سازی همکاری بین تیم‌های مختلف کمک می‌کند.
•  در فرآیند طراحی محصول، استراتژی مشخصی برای دیزاین محصول تعیین می‌شود که با اهداف تجاری کسب‌وکار همسو است. این به کسب‌و‌کارها اجازه می‌دهد تا معیارهای موفقیت را تعریف و اندازه‌گیری کنند و مداوم بر عملکرد محصول نظارت کنند.

فرآیند طراحی محصول

جزئیات و مراحل پروسه طراحی محصول در هر شرکت و سازمانی با دیگری متفاوت است. اما متخصصان طراحی محصول در هر کسب‌وکار و طراحی هر محصولی معمولا براساس فلسفه و چهارچوبی پنج‌مرحله‌ای به‌نام تفکر طراحی (Design Thinking) پیش می‌روند و از اصول اساسی پروداکت دیزاین پیروی می‌کنند.

 فرآیند طراحی محصول اغلب اوقات مسیری خطی نیست و ممکن است نیاز باشد تا یک مرحله چندین‌بار تکرار شود.

طراحی محصول پروسه پیچیده و طولانی است که در آن یک تیم از متخصصین مختلف یا چند تیم از متخصصین در حوزه‌های مختلف باهم همکاری می‌کنند تا پروژه به نتیجه‌ی دلخواه برسد. 

برهمین‌اساس است که علاوه‌بر مراحل تفکر طراحی به نقشه‌راه محصول (Product Roadmap) هم نیاز است و معمولا تیم‌های طراحی محصول در شرکت‌های بزرگ با رویکرد توسعه چابک فرآیند دیزاین محصول را پیش می‌برند. 

سیر تکامل محصول و مسیری که پیش روی خود دارد مستلزم تعامل و همکاری‌های متقابل فراوان است. غیرمعمول نیست که طراحان محصول قبل از پیوستن به تیم توسعه محصول برای تولید نمونه‌های اولیه با مدیران محصول و کارشناسان تجاری مشورت کنند و مشارکت داشته باشند.

در مسیر طراحی محصول، استفاده حداکثری از منابع و همچنین بازخورد کاربران می‌تواند آینده محصول و مسیری که دیزاینر محصول باید آن را تدوین کند، به‌خوبی شکل دهد. طراحی محصول استاندارد فقط در سازمان‌هایی می‌تواند به غایت خود نزدیک شود که فرهنگ همکاری و یادگیری در آن نهادینه شده است. همان‌طور که اشاره شد، پروسه و مسیر پروداکت دیزاین خطی نیست و براساس داده‌ها و یافته‌های جدید و بازخورد کاربران یا نیازهای کسب‌وکار ممکن است لازم باشد یک یا چند مرحله از تفکر طراحی چندین‌بار انجام شود. 

مراحل تفکر طراحی در پروسه طراحی محصول 

تفکر طراحی از ۵ مرحله تشکیل شده است:

۱. طراحی محصول با همدلی‌کردن آغاز می‌شود. محصول باید مشکلی واقعی را برای مردم حل کند. برهمین‌اساس، اول باید کاربران (آدم‌ها) را شناخت و درک کرد تا بتوان نیازهای واقعی‌شان را در یک زمینه‌ی مشخص شناسایی کرد.

دیزاینرها برای شناخت احساسات و افکار و نیازهای انسان‌ها در یک حوزه‌ی مشخص معمولا از ترسیم نقشه همدلی (Empathy Map) کمک می‌گیرند. 

۲. یک محصول نمی‌تواند همه‌ی مشکلات را برای کاربران حل کند. طراح محصول در این مرحله باهمکاری اعضای دیگر تیم و درنظرگرفتن نیازها و اهداف کسب‌وکار در بازار یک محصول خاص، تعیین می‌کند که کدام مشکل یا نیاز باید برطرف شود.

به‌عبارت‌دیگر، او مشکلی را که محصول باید برای افراد مختلف در یک زمینه‌ی مشخص حل کند، مشخص می‌کند (Define).

۳. در این مرحله طراحان محصول و تیم دیزاین محصول باید درباره‌ی راه‌حل‌های مختلف برای حل مشکل ایده‌پردازی کنند. هدف در این مرحله این است که بهترین ایده‌ برای ساختن نمونه اولیه (Prototype) انتخاب شود. 

۴. هر ایده‌ای باید اجرا شود تا نقاط قوت و ضعفش معلوم شود. علاوه‌برآن، کسب‌وکار نباید محصولی را به بازار عرضه کند که نتوانسته است نیاز کاربران را رفع کند.

پس، قبل‌‌از ساختن محصول نهایی نمونه اولیه (پروتوتایپ) ساخته می‌شود تا تست شود. 

۵. آخرین مرحله آزمودن محصول نهایی است تا مشخص شود چطور کار می‌کند و واقعا می‌تواند مشکل کاربران را حل کند. در این مرحله از افراد (کاربران هدف محصول) خواسته می‌‌شود تا با آن تعامل داشته باشند و نظراتشان را اعلام کنند. 

مهم‌ترین نکته درباره‌ی فرآیند طراحی محصول و چهارچوب تفکر طراحی این است که در هر کسب‌وکار و تیم دیزاین ممکن است متفاوت اتفاق بیفتد. 

دیزاین هر محصول یا بهبود محصول موجود به اهداف تجاری و منابع مالی و انسانی هر کسب‌وکار بستگی دارد. در کسب‌‌وکارهای کوچک ممکن است یک دیزاینر باهمکاری صاحبان محصول بریف محصول را تهیه کند و تیم براساس آن پیش رود. 

این نیز ممکن است که از پروداکت دیزاینر خواسته شود تا محصولی را که یک‌بار عرضه شده و شکست خورده است، دوباره طراحی کند. در این موارد، او برای شروع به داده‌های بیشتر تجاری که از روش‌هایی مانند  AARRR به‌دست می‌آید هم نیاز دارد. 

به‌ همین دلیل است که وظایف و مسئولیت‌های طراحان محصول در هر پروژه و شرکت ممکن است متفاوت تعریف شده باشد. 

وظایف و مسئولیت‌های پروداکت دیزاینرها

وظایف و مسئولیت‌های طراحان محصول در هر پروژه باتوجه‌به نیازهای آن تعریف می‌شود. بنابراین، نمی‌شود یک فهرست کامل و دقیق از وظایف را برای طراحان درنظر گرفت. 

درادامه، پنج دسته از مسئولیت‌هایی که معمولا از طراحان محصول خواسته می‌شود، آورده شده است:

۱. استراتژی و چشم‌انداز محصول

طراح با تیم محصول همکاری می‌کند تا فرضیه‌هایی درباره‌ی فرصت‌ها و راه‌حل‌های جدید بسازند. این فرضیه‌ها نقش مهمی در شکل‌دهی به نقشه‌راه محصول دارد. او از نزدیک با مهندسان و مدیران محصول برای طراحی استراتژی بلندمدت و تاکتیک‌های کوتاه‌مدت محصول و فرآیند دیزاین همکاری و مشارکت می‌کند.

۲. تحقیق و آزمایش

طراح، تحقیقات کاربر (تحقیقات کیفی و تحقیقات کمی) انجام می‌دهد تا درک عمیقی از کاربران و نیازهای خاصشان به‌دست آورد و از داده‌ها و بینش‌های به‌دست آمده برای معماری UX محصول استفاده کند. او مدافع پرشور کاربران نهایی است.

با مشاهده و تجزیه‌و‌تحلیل نتیجه تحقیقات با کاربران همدلی می‌کند. او مسئول انجام تست کاربردپذیری است تا بازخورد کاربران را برای اصلاح تصمیمات طراحی جمع‌آوری کند.

او باید درجریان آخرین ترندهای طراحی محصول و دیزاین محصولات رقیب هم باشد. 

۳. همکاری با تیم‌های مختلف 

همکاری با تمامی تیم‌ها و افراد درگیر در پروسه طراحی محصول از مهم‌ترین وظایف هر پروداکت دیزاینری است. او باید برای درک اهداف تجاری با تصمیم‌گیرندگان کسب‌وکار، شرکای تجاری و تیم‌هایی که به بخش مالی، بازاریابی و تحلیل رقبا مربوط می‌شوند درتعامل مدام باشد.

همکاری و شرکت در جلسات طراحان، نویسندگان متن‌های تجربه کاربر (یو اکس رایترها)، محققان UX، مدیران و صاحبان محصول و مهندسان و توسعه‌‌دهندگان بخش دیگری از این مسئولیت است. 

همچنین او باید تسهیل‌کننده و جهت‌دهنده به بحث‌های میان‌تیمی باشد و فرهنگ نوآوری و همکاری را ترویج و تقویت کند. همکاری سازنده با مدیران محصول و تیم‌های فنی است که یک تیم محصول چندتخصصی (cross-functional team) و توانمند را می‌سازد. 

اگر طراح بتواند از عهده‌ی این مسئولیت به‌خوبی بربیاید، محصولی طراحی و تولید می‌شود که هم نیازهای کاربران را به‌درستی رفع می‌کند و هم کسب‌وکار را به اهداف تجاری‌اش می‌رساند. 

۴. کار طراحی

طراح باید مهارت‌های لازم برای انجام تمامی مراحل دیزاین و نظارت بر انجامشان را داشته باشد. ترسیم جریان‌های کاربر و نقشه سفر، توانایی کشیدن اسکچ‌های اولیه، طراحی پروتوتایپ‌های کاغذی و دیجیتال، تحقیقات و جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها ازجمله مهم‌ترین وظایف او در این زمینه است.

۵. مستندسازی فرآیندها و اقدامات 

تدوین و نگهداری تمامی اسناد مربوط به پروسه طراحی محصول مسئولیت مهم دیگری است. همه‌چیز باید ثبت شود تا تمامی ذی‌نفعان درجریان تصمیم‌گیری‌ها قرار بگیرند و بررسی‌های منظم محصول نقاط قوت و ضعف و بهبودها را نشان دهد. 

طراح همچنین باید با طراحان UI (رابط کاربر) همکاری و تعامل داشته باشد تا سند بسیار مهمی به‌نام دیزاین سیستم برای تمامی محصولات کسب‌وکار تهیه و تدوین شود. 

انواع مدل های شغلی طراحی محصول

طراحی محصول غالبا یک کار تیمی است. اما در پروژه‌های کوچک ممکن است یک طراح وجود داشته باشد که باید همه‌ی کارهای مرتبط را انجام دهد.

گاهی هم ممکن است شرکت‌ها تحت عنوان طراح محصول آگهی بدهند اما منظورشان کسی باشد که یک یا چند شغل زیر را انجام دهد یا ممکن است دنبال دیزاینری باشند که تخصص بیشتری در یک یا چندتا از حوزه‌های زیر داشته باشد.

بر همین اساس است که شرکت‌ها عموما برای استخدام افراد تحت نام طراح محصول موقعیت‌های شغلی زیر را در وبسایت‌های کاریابی و شبکه‌های مختلف مطرح می‌کنند.

البته تمام موقعیت‌های نام‌برده‌شده درادامه این مقاله می‌توانند نقشی اثرگذار در تیم طراحی محصول ایفا کنند و در هر مورد در آگهی‌های شغلی مشخص می‌شود که کسب‌وکار یا پروژه از طراح محصول چه می‌خواهد. 

 ۱) طراحی تجربه کاربر

طراحی تجربه کاربر بر اصلاح محصول، ارتقا ویژگی‌ها و ازبین‌بردن ضعف‌های محصول تولیدی براساس تجربیات و تحقیقات تمرکز دارد تا بتوان رضایت کاربر از تعامل با محصول را افزایش داد. به‌طور‌خلاصه، وظیفه طراحان UX، ایجاد حس خوب برای افرادی است که با حصول تعامل برقرار می‌کنند.

بسیاری ممکن است تصور کنند طراحی تجربه کاربر همان طراحی محصول است یا برعکس. این تصورات نادرست است.

پروداکت دیزاینر باید طراحی UX را بداند و ممکن است در پروژه‌ای طراح محصول، کار UX دیزاینر را انجام دهد اما این پروداکت دیزاینر را طراح تجربه کاربر نمی‌کند.  

طراح محصول و طراح UX: شباهت‌ها و تفاوت‌ها را بخوانید تا با ارتباط طراحی محصول و  طراحی تجربه کاربر کاملا آشنا شوید.

۲) طراحی گرافیک

هنری‌ترین بخش طراحی محصول، انجام کارهای گرافیکی ازقبیل طراحی لوگو، آیکون و سایر المان‌های بصری است. هدف نهایی طراح گرافیک این است که با استفاده از رسانه‌های متنوعی که در دست دارد ایده یا پیام مخصوصی را منتقل کند تا شرکت یا برند تجاری را درنظر مخاطب و مصرف‌کننده برجسته و قابل‌تشخیص کنند.

۳) موشن دیزاین

موشن گرافیست درواقع طراح گرافیکی است که توانایی خلق و تولید تصاویر متحرک و موشن گرافی، انیمیشن و ویدئوهای 2D/3D را نیز دارد. طراحان موشن آثار هنری خلق نمی‌کنند بلکه هنر را در محصول جاری می‌سازند.

۴) تحقیقات کاربر

در شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ که وظیفه تولید انبوه محصولات را دارند، پژوهشگران کاربر به‌موازات طراحی محصول روی رفتارها و بازخوردهای مشتریان تمرکز می‌کنند. مصاحبه، مطالعات میدانی، ارائه مدل‌های اولیه و پیشنهادی برای سنجش بازخورد کاربران، ازجمله فعالیت‌هایی است که آن‌ها را در شناخت پرسونای مشتری/کاربر کمک خواهد کرد.

۵) دیتا آنالیز

کارشناسان تحلیل داده با تمرکز بر تحقیقات کاربر و اطلاعاتی که حول نیازهای کاربر و محصول وجود دارد، اطلاعاتی ارزشمند برای ارتقای محصول و ازبین‌بردن نقاط ضعف آن جمع‌آوری می‌کنند و دراختیار سایر بخش‌ها و اعضای تیم قرار می‌دهند.
گرچه خروجی کار آن‌ها کاملا فنی است و از جنس آمار و ارقام است، آنان نیز به‌نوعی هنرمند محسوب می‌شوند- هنرمندان داده!

۶. Prototyper

پروتوتایپرها متخصصان طراحی و ساخت نمونه‌های اولیه در تیم محصول هستند که ایده‌های تیم را ملموس می‌‌کنند تا با تست آن‌‌ها تیم و کسب‌وکار بازخورد کاربران درباره‌ی ویژگی‌های محصول را برای تصمیم‌گیری داشته باشند.

در شرکتی که محصولات فیزیکی تولید می‌کند، این کارشناسان ماکاپ‌های‌ دست‌ساز می‌سازند. در شرکت‌های دیجیتال، متخصص یا تیم نمونه‌سازی، وایرفریم یا دیگر مدل‌های مجازی را توسعه خواهند داد.

۷) طراح محصول

این موضوع حقیقت دارد که در اکثر شرکت‌ها، مدیران فردی را استخدام می‌کنند که بتواند تعداد بیشتری از تخصص‌های فوق را پشتیبانی کند. بنابراین، اکثر شرکت‌ها خواهان کارشناسی تحت موقعیت شغلی طراح محصول هستند که بتواند تحقیقات کاربر و جمع آوری اطلاعات را به‌خوبی انجام دهد، با ابزارهای گرافیکی آشنا باشد و بتواند با شناخت نیاز کاربران نمونه اولیه مناسبی به مدیران ارشد ارائه دهد.

ابزارهای مورد نیاز برای طراحان محصول

پروداکت دیزاینرها برای انجام مسئولیت‌های خود به ابزارهای مختلفی نیاز دارند. ابزارهایی که در این بخش فهرست شده است فقط چند نمونه هستند و ممکن است طراحی در پروژه‌ای به ابزارهای خاص و بیشتری احتیاج داشته باشد. 

ازجمله مهم‌ترین ابزارهای طراحی محصول که هر دیزاینری باید بر کار با آن‌ها مسلط باشد، عبارت است از:

• ابزار دیزاین Figma
• برنامه‌های journey mapping
• برنامه‌های wireframing
• برنامه‌های طراحی گرافیک مانند ایلاستریتور یا فوتوشاپ 
• برنامه‌های prototyping
• ابزارهای تحقیق و تحلیل داده مثل spreadsheets و اپلیکیشن‌های sophisticated A/B test
• نرم‌افزارهای CAD
• برنامه‌های مدیریت پروژه مثل Trello و jira
• برنامه‌های طراحی نقشه‌راه مثل product plan

مهارت‌های لازم برای طراحان محصول 

دیزاینرهای محصول مسئولیت‌های متنوعی دارند و به همین دلیل است که به مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت و نرم در حوزه‌ پروداکت دیزاین و سایر حوزه‌های مرتبط نیاز دارند. 

مهارت‌های سخت مجموعه‌ای از مهارت‌های مختلف است که تفکر دیزاین، طراحی UI و دیزاین تعامل و کار با ابزارهای لازم مهم‌ترینشان محسوب می‌شوند. 

نگاهی به سرفصل‌های دوره آموزش طراحی محصول آکادمی آمانج، شما را با تمامی مهارت‌های سخت که هر طراح UI/UX برای شروع باید آموخته باشد، آشنا می‌کند.

به این نکته باید توجه کرد که طراحان محصول باید نیازهای اقتصادی و مالی کسب‌وکارها را در فرآیند طراحی درنظر بگیرند. مدیریت خطر در طراحی محصول و شناسایی ریسک‌های احتمالی برعهده‌ی پروداکت دیزاینرها است. 

به‌همین‌دلیل، مهارتشان در شناخت بازار، توانایی درک داده‌‌های مالی و آمارها و مهارت‌‌های نرم مانند تفکر نقادانه که به آن‌ها در ارزیابی اطلاعات و تصمیم‌گیری کمک می‌کند، ضروری و مکمل مهارت‌های سخت است. 

بازار کار و درآمد پروداکت دیزاین در ایران و جهان در سال ۲۰۲۴ 

طراحی محصول شغل جدید و پرتقاضایی در ایران و جهان است. در سال ۲۰۲۴ بیش‌از هزار موقعیت شغلی در وبسایت indeed.com برای طراحی محصول در سراسر جهان منتشر شده است. 

در ایران نیز اگر «طراح محصول» را در وبسایت جابینجا جستجو کنیم به ۳۰۵ فرصت شغلی و اگر «طراح UI/UX» را جستجو کنیم، به بیش‌از هزار آگهی استخدام می‌رسیم. 

درآمد هر دیزاینر به عوامل مختلفی ازجمله سابقه‌کار و مجموعه مهارت‌هایش بستگی دارد. در جدول زیر، حداقل حقوق تقریبی پروداکت دیزاینرها را در ایران، آمریکا و کشورهای اروپایی می‌بینید.

جمع‌بندی

طراحی محصول مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت و نرم است که می‌خواهد کسب‌وکارها به اهداف تجاری‌شان در تولید یک محصول برسند و محصولی طراحی و عرضه‌ شود که برای انسان‌ها و برطرف‌کردن نیازشان ساخته شده است.

رشته و تخصص طراحی محصول از زیرشاخه‌های طراحی صنعتی است و براساس چهارچوب تفکر طراحی و اصول اساسی طراحی محصول پیش می‌رود.

پروداکت دیزاین نقش بسیار گسترده و استراتژیکی در شکل‌گیری اهداف سازمان‌ها و کسب‌وکارهای مختلف دارد. طبق نقل‌قولی از اریک اریکسون «طراحی محصول کل فرآیند است».

شکل‌گیری این فرآیند، ارزش و ویژگی‌های کلیدی محصول را مشخص و محصولی کارا و البته ارزشمند به جامعه معرفی می‌کند. طراحی محصول چیزی فراتر از طراحی تجربه کاربر و تولید یک محصول دیجیتال است. 

ارائه محصولات خلاقانه به بازار در سریع‌ترین زمان ممکن است ایده خیلی خوبی به‌نظر برسد اما طراحی محصولات منحصربه‌فرد و ارزش‌آفرین گامی فراتر از ارائه یک محصول خوب به بازار است.

پروداکت دیزاین درخدمت ساختن جهانی بهتر برای همه است.

هرچه می‌گذرد و فناوری‌ها و محصولات دیجیتال فراگیرتر می‌شوند، رسالت‌ها و ماموریت‌ها و فرصت‌های جدیدی (مانند طراحی محصول برای سالمندان یا طراحی محصول برای کودکان) برای طراحان تعریف و ایجاد می‌شود.

آخرین نکته که اشاره به آن ضروری است این است که ورود هوش مصنوعی و ابزارهای مبتنی‌بر آن تهدیدی برای طراحان و آینده شغلی‌شان نیست. طراحی محصول انسان‌محور است و همیشه انسان‌محور می‌ماند. 

هوش مصنوعی و دیزاین مبتنی‌بر هوش مصنوعی فقط کارها را برای تیم طراحی محصول راحت‌تر و سریع‌تر کرده است. 

سوالات متداول درباره‌ی پروداکت دیزاین 

۱. طراحی محصول چیست؟

طراحی محصول فرآیندی است که طراحان به‌کار می‌برند تا نیازهای کاربر را با اهداف تجاری برندها ترکیب و به برندها کمک کنند همیشه محصولات موفقی را تولید کنند. طراحان محصول تجربه کاربر را در راه‌حل‌هایی که برای کاربران طراحی کردند، بهینه و با پایدارکردن محصولات برای نیازهای بلندمدت تجاری به برندها کمک می‌کنند.

۲. طراحی محصول چه ارتباطی با طراحی صنعتی دارد؟

طراحی محصول از زیرشاخه‌های طراحی صنعتی است.

۳. تفاوت طراحان صنعتی و طراحان محصول چیست؟

طراحان صنعتی فقط قادر به طراحی محصولات فیزیکی هستند. اما طراحان محصول می‌توانند هر محصولی اعم از محصولات دیجیتال و غیردیجیتال، آموزشی، نرم افزاری و… را طراحی کنند.

۴. فرآیند طراحی محصول چطور آغاز می‌شود؟

فرآیند طراحی محصول در هر پروژه و کسب‌وکاری متفاوت و براساس نیازهای خاص آن محصول شروع می‌شود. اما تفکر دیزاین پایه و اساس پروداکت دیزاین در هر پروژه‌ای است. 

۵. تفکر دیزاین چیست؟

تفکر دیزاین چهارچوبی ۵مرحله‌ای است که طراحان برای شناخت نیازهای کاربران محصول، بهترین راه‌حل، تست راه‌حل‌ها و طراحی راه‌حل نهایی (محصول نهایی) از آن استفاده می‌کنند.

۶. چرا طراحی محصول برای کسب‌وکارهای امروز و آینده مهم است؟

طراحی محصول تضمین‌کننده رضایت کاربران و موفقیت و سودآوری و ماندگاری محصول در بازار است. 

۷. مراحل تفکر طراحی چیست؟

همدلی، بیان مسئله یا مشکل، ایده‌پردازی، نمونه‌سازی و تست. 

۸. مسئولیت‌های پروداکت دیزاینرها چیست؟

مسئولیت‌هایی که معمولا از طراحان محصول خواسته می‌شود در این حوزه‌ها قرار می‌گیرد: استراتژی و چشم‌انداز محصول، تحقیق و آزمایش، همکاری با تیم‌های مختلف، کار طراحی و مستندسازی فرآیندها و اقدامات.

۹. چه مشاغلی از انواع مدل های شغلی طراحی محصول محسوب می‌شوند؟

طراحی تجربه کاربر، طراحی موشن دیزاین، طراحی گرافیک، تحقیقات کاربر، دیتا آنالیز، پروتوتایپر و خود طراحی محصول. 

۱۰. چه ابزارهایی مورد نیاز طراحان محصول است؟

ازجمله مهم‌ترین ابزارهای طراحی محصول که هر دیزاینری باید بر کار با آن‌ها مسلط باشد، عبارت است از: ابزار دیزاین Figma، برنامه‌های journey mapping و  wireframing، برنامه‌های طراحی گرافیک  و برنامه‌های prototyping، ابزارهای تحقیق و تحلیل داده مثل spreadsheets و اپلیکیشن‌های sophisticated A/B test، نرم‌افزارهای CAD، برنامه‌های مدیریت پروژه مثل Trello و jira و برنامه‌های طراحی نقشه‌راه مثل product plan.

۱۱. طراحی محصول به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟

طراحی محصول به مجموعه‌ای از مهارت‌های سخت که به حوزه دیزاین و طراحی UI/UX مربوط می‌شود و به مجموعه‌ای از مهارت‌هایی نرم که به حوزه ارزیابی اطلاعات، تصمیم‌گیری و تعامل فردی و تیمی مربوط می‌شود نیاز دارد. 

۱۲. آیا پروداکت دیزاین شغل پرتقاضا و آینده‌داری است؟

بله، هرچه می‌گذرد و فناوری‌ها و محصولات دیجیتال فراگیرتر می‌شوند، کسب‌وکارهای بیشتری به تولید و عرضه انواع محصولات دیجیتال روی می‌آورند. 

۱۳. چطور می‌شود یک طراح محصول شد؟

با گذراندن و دریافت مدرک دوره آموزش Product Design جامع آکادمی آمانج.