آیا طراحی محصول برای افراد در سنین مختلف متفاوت است؟ 

آیا پروداکت دیزاین برای سالمندان با طراحی محصول برای کودکان متفاوت است؟

طراحی محصول برای نسل‌های مختلف چطور؟

آیا طراحی محصول براس نسل زد (Generation Z) با طراحی محصولات دیجیتال برای نسل‌های قبلی و بعدی فرق می‌کند؟

پاسخ کوتاه به تمامی پرسش‌های بالا بله است.

درست است که طراحی تجربه کاربر و رابط کاربر اصول و قوانین معین و مشخصی دارد اما مشکلات، نیازها و ترجیحات افراد در سنین مختلف متفاوت است.

وقتی به نسل‌‌ها می‌رسیم، این تفاوت‌ها بیشتر می‌شود.

و بی‌شک نسل زد، نسلی خاص و متمایز است که دنیا را طور دیگری شناخته و تجربه می‌کند. قطعا این نسل با نسل‌های پیشین اختلافات فاحشی دارد.

اگر طراح UI/UX هستید، خواندن این مطلب را ازدست ندهید چون بسیاری از کاربران محصولات شما متعلق به همین نسل‌‌اند.

طراحی محصول برای Gen Z

Gen Z اولین نسلی است که با دسترسی به اینترنت رشد کرده است. اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بخشی از زندگی طبیعی نسل زد است. همین باعث می‌شود تا آن‌ها در پیمایش پلتفرم‌های آنلاین و مصرف محتوای دیجیتال مهارت بالایی داشته باشند.

به همین دلیل است که به آن‌ها بومی دیجیتال (Digital Native) گفته می‌شود. آن‌ها غریزی فناوری را درک می‌کنند و توقع دارند تا  تجربه‌های دیجیتالِ سریع و شخصی‌سازی‌شده داشته باشند. 

Gen Z که به‌نام زومر نیز شناخته می‌شود، به افرادی گفته می‌شود که در اواسط تا اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ تا اوایل دهه‌ی ۲۰۱۰ متولد شدند و نسلی بسیار متنوع و آگاه‌به فناوری‌اند که قدرت خرید بالایی دارند.

درک ویژگی‌ها و ترجیحات منحصر‌به‌فردشان برای پاسخگویی مؤثر به نیازهای آن‌ها ضروری است. چون کسب‌وکارهای آنلاین به جلب اعتمادشان نیاز دارند.

نسل Z حدود ۳۰٪ از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. قدرت خرید نسل زد در جهان، ۱۴۰ میلیارد دلار  در سال تخمین زده شده است. این قدرت خرید است که جلب نظر و رضایت این نسل را برای کسب‌وکارهای سراسر جهان مهم و حیاتی می‌کند. 

نکته‌ی مهم دیگر درباره‌ی نسل زد این است که آن‌ها اگر شاغل نباشند، بر تصمیمات خانواده‌‌هایشان برای خرید آنلاین و استفاده از محصولات دیجیتال تأثیر می‌گذارند.

اگر نسل زد به نیروی کار وارد شده باشد و استقلال مالی داشته باشد، بیشتر تمایل دارد تا خرج کند. 

درباره‌ی اهمیت نسل زد برای کسب‌وکارها گفتیم، حالا و قبل‌از پرداختن به اصول طراحی تجربه کاربر و رابط کاربر برای این نسل، لازم است ویژگی‌های کلیدی‌شان را که آن‌ها را متمایز می‌کند، بررسی کنیم.

هرچه بیشتر خود را با دنیای این نسل آشنا کنید و درباره‌ی آن‌ها اطلاعات کسب کنید، در تحقیق UX برای طراحی محصول برای آن‌ها سریع‌تر پیش می‌روید.

ویژگی‌های کلیدی نسل زد

برای طراحی مؤثر، ابتدا باید نسل Z را درک کنید. مهم‌ترین ویژگی‌های نسل زد به شرح زیر است:

• توجه کوتاه و عمیق:میانگین توجه آن‌ها کوتاه است (حدود ۸ ثانیه)، اما وقتی چیزی توجه‌شان را جلب کند، عمیقا درگیرش می‌شوند.

• ارزش‌محور و هویت‌گرا:به اصالت، صداقت، تنوع و پایداری اهمیت می‌دهند. برندها باید ارزش‌های روشنی داشته باشند و نشان دهند که به آن ارزش‌ها وفادارند. 

• کاربران فعال: آن‌ها فقط مصرف‌کننده نیستند و دوست دارند محتوا بسازند، نظر بدهند، به‌اشتراک‌ بگذارند و بر جامعه و اطرافیان تأثیرگذار باشند.

•  چندپلتفرمی‌بودن:بین چند اپلیکیشن و پلتفرم (TikTok، YouTube، Instagram، Discord و…) به‌سرعت جابه‌جا می‌شوند.

• پذیرای فناوری‌های نو: به‌سرعت با فناوری‌های جدید مثل AI، AR، VR و Web3 تطبیق می‌یابند.

اصول طراحی محصول دیجیتال برای نسل Z

چند نکته‌ی مهم وجود دارد که نمی‌شود آن‌ها را دقیقا درمیان اصول طراحی UI/UX برای نسل زد قرار داد. اما اشاره به آن‌ها در این مطلب ضروری است و به شما کمک می‌کند تا تصویر بهتری از ترجیحاتشان داشته باشید.

موبایل اولین و مهم‌ترین پلتفرم برای این نسل است. به همین دلیل است که محصول دیجیتالی که مخاطب هدفش نسل زد است باید طراحی موبایل‌فرست داشته باشد.

علاوه‌برآن، شما همیشه باید از محصولات موفق نسل Z الهام بگیرید. براساس گزارش International Business Times، محبوب‌ترین اپ‌ها برای نسل زد در جهان به این قرار است:

• TikTok 
• Youtube
• Instagram 
• Snapchat 
• VSCO
• Spotify
•  X (formerly Twitter)
• Pinterest
• Facebook
• Bumble

تیک‌تاک محبوب‌ترین است چون تجربه بصری، الگوریتم شخصی‌سازی بسیار قوی و رابط کاربر بسیار ساده دارد. 

نکته‌ی مهم دیگر این است که در طراحی محصولات دیجیتال برای نسل زد باید از تکنولوژی‌هایی که آن‌ها را جذب می‌کند، استفاده کرد. این تکنولوژی‌ها به شرح زیر است:

• هوش مصنوعی (AI) (برای توصیه محتوا، چت‌بات‌های هوشمند و تولید محتوای خودکار)

• واقعیت افزوده (AR) (برای فیلترکردن گزینه‌ها و شبیه‌سازی تجربه‌ی خرید و سرگرمی)

• NFT و Web3 (برای ساختن اموال دیجیتال و انتقال حس مالکیت‌داشتن بر کالاها و فضای دیجیتال)

• محتواهای صوتی و ویدئویی کوتاه (برای آموزش سریع، تفریح یا تعامل).

حالا شما آماده‌اید تا با اصول طراحی محصول برای این نسل آشنا شوید.

۱. سادگی و سرعت 

شاید مهم‌ترین اصل این باشد که محصولاتی که می‌توانند تعاملات ساده و سریع برای کاربران نسل زد بسازند، برای آن‌ها جذاب و رضایت‌بخش‌اند. 

رابط کاربر باید ساده، مینیمال و بسیار سریع باشد.

 نسل Z منتظر لودشدن صفحه نمی‌ماند.

بنابراین، از طراحی‌های گیج‌کننده و فرآیندهای طولانی دوری کنید. 

برای تضمین سادگی محصول بهتر است آن‌ها را از ابتدا در فرآیند طراحی (تست کاربران، بازخوردهای مستمر و نمونه‌سازی سریع) دخیل کنید.

۲. شخصی‌سازی، تعامل، گیمیفیکیشن و سرگرمی

نسل Z انتظار دارد که محصولات و محتواها مطابق سلیقه و علائق آن‌‌ها باشد و رفتار کند و چیزهایی را به آن‌ها نشان دهد که دوست دارند. 

آن‌ها به تعامل علاقه دارند و با رابط‌های خشک و رسمی ارتباط برقرار نمی‌کنند. 

آن‌ها می‌خواهند هم سرگرم شوند و هم خرید کنند یا با دوستانشان و آدم‌های مختلف تعامل داشته باشند. 

پس، از داده‌ها برای ساختن تجربه‌های شخصی‌سازی‌شده (مثلا پیشنهاد محتوا یا محصولات متناسب با رفتار کاربر) و از گیمیفیکیشن، ایموجی‌ها، میکروانیمیشن‌ها و بازخوردهای فوری برای ساختن تعاملات جذاب و سرگرم‌کننده استفاده کنید.

۳. آرامش و اطمینان 

اعضای Gen Z هما‌ن‌قدر که متفاوت‌اند، آسیب‌پذیر هم هستند. آن‌ها سطوح بالایی از اضطراب و فرسودگی شغلی را تحمل می‌کنند.

دلیل آن اضطراب مداوم یکی نداشتن امنیت شغلی است و دیگری نفوذ رسانه‌های اجتماعی در زندگی‌شان. 

آن‌ها مدام خود را با دیگران مقایسه و برای داشتن لایک و کامنت بیشتر تلاش می‌کنند. 

بسیاری از مشاغلی که نسل زد به آن‌ها جذب می‌شوند نیز نیازمند داشتن تعداد بالای دنبال‌کننده و محتواهای وایرال است. 

بنابراین، آن‌ها به‌دنبال آرامش و اطمینان و قطعیت‌اند. 

ترکیب ویژگی‌ها یا عملکردهایی را درنظر بگیرید که آرامش ذهنی و روانی را ارتقا می‌دهد و حس حمایت را القا می‌کند.

ساختن محصولاتی که به مدیریت استرس کمک می‌کند، ذهن‌آگاهی را تشویق می‌کند یا تعادل بین کار و زندگی سالم را تقویت می‌کند، برای این نسل جذاب است. 

۴. اصالت برند و روایت داستان‌های واقعی

نسل Z به برندهایی وفادار می‌ماند که «خودشان» و واقعی هستند.

طراحی UI/UX باید داستان برند را نشان دهد و با آن سازگار باشد. 

طراحی محصول و تجربه کاربری که با اصالت و شخصیت و هویت برند هم‌خوان است نقش مهمی در جلب توجه نسل Z و تقویت تعاملشان با محصول دارد.

آن‌ها از رابط کاربر یکپارچه و محتوایی که روایت‌گر داستان‌های واقعی است، استقبال می‌کنند.

بنابراین، وقتی برای نسل زد طراحی می‌کنید باید لحن برند، داستان واقعی و روایت شفاف ارزش‌های برند را وارد طراحی کنید.

۵. دعوت به مشارکت و تولید محتوا

نسل زد دوست دارد جزئی از تجربه باشد، نه فقط مخاطب آن. 

این نسل تنوع و آسیب‌پذیری را پذیرفته است. و برای آن‌ها ارزش قائل است و نسبت‌به مسائل عدالت اجتماعی مشتاق و حساس است.

دلیل آن حساسیت و اشتیاق این است که نسل زد از آدم‌های فوق‌العاده متنوعی تشکیل شده است و قومیت‌ها، جنسیت‌ها، گرایش‌های جنسی و پیشینه‌های مختلف را دربر‌می‌گیرد.

بنابراین، طراحی محصول برای آن‌‌ها نیز باید فراگیر باشد. شما با درنظرگرفتن جنسیت، ناتوانی، قومیت و هویت‌های به‌حاشیه‌رانده‌شده در طراحی، می‌توانید با ارزش‌های Gen Z سازگار شوید تا اطمینان حاصل کنند که محصول برای همه‌ی افراد طراحی شده و دسترس‌پذیر است.

پس، از تصاویر متنوع استفاده کنید و امکان رأی‌دادن و ابراز نظر را نیز در محصول بگنجانید.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در دنیای امروز، موفقیت محصولات دیجیتال به میزان زیادی به شناخت عمیق از کاربران هدف بستگی دارد.

نسل زد از مهم‌ترین و پرنفوذترین کاربران محصولات امروز و آینده‌ محسوب می‌شود. 

نسل Z کاربرانی آگاه، سریع و ارزش‌محورند. آن‌ها به تجربه‌ای شخصی، اصیل، تعاملی و چندرسانه‌ای نیاز دارند.

برای طراحی موفق، باید نه‌تنها فناوری را بشناسید، بلکه رفتار و ذهنیت این نسل را نیز درک کنید. فقط در این صورت است که محصول دیجیتال شما می‌تواند در دنیای پررقابت امروز بدرخشد.

علاوه‌بر‌این، ماندن در صدر ترندهای طراحی و استفاده از اولویت‌های زیبایی‌شناختی Gen Z، برند و محصول را در میان این جمعیت قوی و ماندگار می‌کند. 

ممکن است با خود بگویید که اگر در طراحی محصول به این اصول توجه نکنیم، فقط کاربران نسل زد را ازدست می‌دهیم. 

اما این همه‌ی ماجرا نیست. شما فقط بخش زیادی از کاربران را ازدست نمی‌دهید؛ ممکن است همه‌ی کاربران، محصول و برند را نادیده بگیرند. 

نسل زد به‌راحتی برندها و محصولات را تحریم می‌کند. این بخشی از فرهنگ آن‌ها است که باهدف مسئول نگه‌داشتن افراد یا برندها برای رفتارهای ضدارزششان صورت می‌گیرد.

پس،‌ شما باید از عواقب بالقوه‌ی گام‌های اشتباه یا بی‌‌توجهی به این اصول که ممکن است به واکنش‌های منفی منجر شود، آگاه باشید.

تاکید بر ارزش‌های برند و اطمینان از هم‌سویی با ارزش‌هایی که با طرز فکر مدرن نسل Z هم‌خوانی دارد، برای ایجاد اعتماد و جلوگیری از آسیب به شهرت برند بسیار مهم است.