آیا تا به حال پیش آمده که طراحی UX پروژه‌ای خاص را شروع کنید و متوجه شوید که قبلا پروژه‌ای دقیقا مشابه پروژه‌ی شما در سازمان انجام شده است؟
احتمال وقوع این اتفاق در سازمان‌ها به ویژه در شرکت‌ها و کسب‌وکارها‌ی باسابقه بسیار رایج است.
برای شروع یا انجام یک پروژه UX، نیازی نیست تا تمام تحقیقات مورد نیاز را خودتان انجام دهید. اگر کسی قبل از شما تحقیقاتی را انجام داده و نتایج آن را منتشر کرده است، می‌توانید از همان استفاده کنید.
تحقیقات ثانویه که به Secondary research یا Desk Research معروف هستند، به معنای جمع‌آوری داده‌های حاصل از تحقیقات قبلی در زمینه‌ی مرتبط با پروژه است.
تحقیقات ثانویه یکی از اساسی‌ترین بخش‌های پروژه UX محسوب می‌شود و به طراح UX این امکان را می‌دهند تا برای شروع یک پروژه و تحقیقات UX بتوانند بر داده‌های ازقبل جمع‌آوری‌شده اتکا کند و به قول معروف چرخ را دوباره اختراع نکند.
در این مقاله به معرفی تحقیقات ثانویه در UX و مراحل انجام آن در یک پروژه پرداخته شده است.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
اهمیت تحقیقات در UX
در طراحی تجربه کاربری (UX) هدف اصلی ما ایجاد یک تجربه عالی و رضایت‌بخش برای کاربران است. اما چطور می‌توانیم مطمئن شویم که طراحی ما واقعا بهترین تجربه را برای کاربران ایجاد می‌کند؟ برای پاسخ به این سوال نیاز به تحقیقات UX داریم. تحقیقات UX به ما کمک می‌کند تا بهترین تجربه کاربر را برای کاربران خود به ارمغان بیاوریم. چون تحقیقات UX به ما کمک می‌کند نیازها و مشکلات کاربران را شناسایی کنیم و در نتیجه طراحی‌مان را بهبود بخشیم.
همچنین با انجام تحقیقات UX، می‌توانیم بازار و رقبا را بشناسیم و بهترین راهکارهای رقابتی را برای بهبود تجربه کاربر ارائه دهیم. در کل، تحقیقات در UX برای بهبود تجربه کاربر و ارائه راهکارهای بهتر و کارآمد، امری اساسی است.
بیشتر بخوانید: “Contextual inquiry یا تحقیقات زمینه‌ای در UX چیست؟“
تحقیقات ثانویه یا Secondary research در طراحی تجربه کاربری
فرض کنید تیم شما قرار است طراحی UX یک اپلیکیشن خرید آنلاین را انجام دهد. یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای این کار استفاده از تجربیات کاربران از استفاده از اپلیکیشن‌های مشابه و به طور کلی شناخت نیازهای مخاطب در استفاده از این محصول است. برای این کار دو راه وجود دارد:
راه اول این است که تیم طراحی UX دست به کار شود و یک نظرسنجی ترتیب دهد و از کاربران بخواهد که در این نظرسنجی شرکت کنند.
راه دوم این است که از نتایج تحقیقاتی که افراد دیگری در این زمینه انجام داده‌اند استفاده کند.
روش اول علاوه بر اینکه زمان‌بر است، پرهزینه هم هست. در حالی که در روش دوم هم در زمان و هم در هزینه صرفه‌جویی می‌شود.
تحقیقات ثانویه یا Secondary research چیست؟
تحقیقات ثانویه در UX به معنای مطالعه و بررسی دستاوردها و نتایج پژوهش‌ها و مطالعات قبلی درباره تجربه کاربر یک محصول مشخص است. در این تحقیقات، از منابع مختلفی مانند مقالات علمی، کتاب‌ها، گزارش‌ها، منابع اینترنتی و دستاوردهای تحقیقات گذشته درون‌سازمانی و برون‌سازمانی استفاده می‌شود.
هدف اصلی تحقیقات ثانویه در UX، درک بهتر نیازها و مسائل مرتبط با طراحی تجربه کاربری است. با مطالعه تحقیقات قبلی UX، می‌توانید بهترین روش‌ها و راهکارهای طراحی را دریابید و از تجارب و دانش دیگران استفاده کنید.
به طور کلی، تحقیقات ثانویه به شما کمک می‌کند تا:
۱. مطالعه و بررسی نتایج تحقیقات گذشته در زمینه طراحی تجربه کاربر محصولات مشابه را انجام دهید.
۲. الگوها و روش‌های موجود در طراحی را درک کنید.
۳. بهترین عملکردها و استراتژی‌های طراحی را شناسایی کنید.
۴. تجربیات و نتایج دیگران را در طراحی UX بررسی کنید.
۵. درک عمیق‌تری از حوزه تجربه کاربر به دست آورید.
با جستجو در پایگاه‌های داده علمی، مطالعه کتاب‌ها و مراجع علمی، و بررسی وبسایت‌های قابل اعتماد به تحقیقات ثانویه مرتبط با UX دسترسی پیدا می‌کنید و از آن‌ها برای بهبود طراحی تجربه کاربر بهره می‌برید.
تفاوت تحقیقات اولیه و تحقیقات ثانویه
تحقیقات ثانویه و تحقیقات اولیه دو نوع متفاوت از تحقیقات هستند که هر یک ویژگی‌ها و فرآیندهای متمایزی دارند.
تحقیقات اولیه (Primary Research)
- تحقیقات اولیه شامل جمع‌آوری داده‌های جدید برای پاسخ به سوالات UX می‌شود.
- این روش تحقیق اغلب با استفاده از روش‌های مستقیم مثل مصاحبه، نظرسنجی، مشاهده میدانی یا آزمایش صورت می‌گیرد.
- محقق در تحقیقات اولیه مستقیماً با جامعه‌ی هدف در تعامل است.
تحقیقات ثانویه (Secondary Research)
- تحقیقات ثانویه بر مبنای تحلیل و استنتاج از داده‌های قبلی انجام می‌شود.
- این نوع تحقیق شامل استفاده از منابع نوشتاری، مقالات علمی، کتاب‌ها، گزارشات مشابه، پایگاه داده‌های آنلاین و منابع دیگر است.
- هدف از تحقیقات ثانویه بازیابی و تحلیل اطلاعات موجود در جوامع علمی و صنعتی است.
بیشتر بخوانید: “تحقیقات کمّی در UX+ معرفی متدهای آن” و
انواع تحقیقات ثانویه در UX
تحقیقات ثانویه به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: تحقیقات ثانویه داخلی و خارجی.
منظور از تحقیقات ثانویه داخلی (Internal Secondary Research) جمع‌آوری تمام یافته‌های تحقیقاتی مرتبطی است که در سازمان در دسترس هستند. این یافته‌ها شامل داده‌های حاصل از پروژه‌های اولیه، نقشه سفر مشتری، نقشه فنی ساخت محصول، نتایج مشاوره‌های خارجی و یا نتایج کارگاه‌های مختلف است.
تحقیقات ثانویه خارجی (External Secondary Research) بر منابع خارج از سازمان تمرکز می‌کند و شامل منابعی مانند مجلات علمی، کتابخانه‌های عمومی، مخازن داده‌های باز، جستجوی اینترنتی و گزارش‌های ارائه‌شده‌ی سازمان‌های معتبر می‌شود.
مراحل انجام تحقیقات ثانویه در UX
۱. تعیین موضوع تحقیق
در مرحله اول باید مشخص شود که موضوع تحقیق چیست. به عبارت دیگر چه المان‌ها و فاکتورهایی قرار است بررسی شود. برای مثال در بازطراحی یک محصول، نیاز است برخی از مواردی که در طراحی قدیمی باعث بروز مشکل شده است، شناسایی تا در طراحی جدید رفع شود.
۲. شناسایی منابع داخلی و خارجی
بعد از تعیین موضوع تحقیق و مشخص کردن فاکتورهای مورد نظر، باید به دنبال مرتبط‌ترین و مناسب‌ترین منبع داخلی و خارجی موجود باشیم تا بتوانیم از داده‌های آن در تحقیقات خود استفاده کنیم.
۳. جمع آوری و تحلیل داده‌ها از منابع داخلی و خارجی
برای استفاده موثر از داده‌های منابع، باید به دقت آن‌ها را ارزیابی کنیم و در نظر داشته باشیم که ممکن است نقص‌ها، اشتباهات و یا محدودیت‌هایی داشته باشند. بررسی مجدد یافته‌ها و نتایج قبلی کمک می‌کند تا از تجربیات گذشته استفاده شود و علاوه بر رفع محدودیت‌های آن و به‌روزرسانی برخی از موارد، برای تحقیقات آینده هم از آن استفاده شود.
۴. بازنگری یافته‌ها و ارزیابی‌های تحقیقات ثانویه
پس از جمع‌آوری اطلاعات مربوطه، خلاصه‌ای از یافته‌ها را بنویسید و با تیم خود بررسی کنید. ممکن است نیاز باشد دوباره به مرحله اول برگردید و یا از منابع دیگری استفاده کنید.
مزایای تحقیقات ثانویه در UX
دو مزیت اصلی تحقیقات ثانویه در UX صرفه‌جویی در زمان و هزینه است.
از آنجایی که داده‌های مورد نیاز شما از قبل وجود دارد، بدون تلف شدن زمان و یا صرف هزینه‌های بالا برای جمع‌آوری داده‌ها، تحقیقات UX را انجام می‌دهید.
بیشتر بخوانید: “چرا طراحی UI/UX باید داده محور باشد؟“
چالش‌های تحقیقات ثانویه در UX
در تحقیقات ثانویه، یکی از چالش‌های اساسی، قانع کردن تیم برای استفاده از داده‌های موجود است. ممکن است به نظر برسد که این داده‌ها قابلیت ارزش‌گذاری و مقایسه ندارند. اما اگر با دقت و بررسی دقیق، داده‌ها را جمع‌آوری و به شکل مناسبی از آن‌ها استفاده کنید؛ در تحقیقات اولیه‌‌ی پروژه بهبود چشم‌گیری را خواهید دید.
یکی دیگر از چالش‌های تحقیقات ثانویه، یافتن منابع معتبر و باکیفیت است. در برخی موارد، یافتن داده‌های موجود و مناسب مشکلاتی دارد. از آنجایی که داده‌های موجود در تحقیقات ثانویه قبلاً جمع‌آوری شده‌اند، ممکن است نتایج آن‌ها برای شرایط جدید تحقیق معتبر نباشد. بنابراین، باید با دقت به داده‌های موجود و منابعی که از آن‌ها استفاده می‌کنیم، نگاه کنیم.
کلام آخر
تحقیقات ثانویه تجربه کاربری (UX) به عنوان یک منبع ارزشمند از اطلاعات و داده‌های پیشین بهره می‌گیرد. تحقیقات ثانویه این امکان را می‌دهد تا از تحلیل و ارزیابی دقیق داده‌ها برای بهبود فرآیند طراحی و بهترین روش‌ها و الگوهای UX استفاده شود. با استفاده از منابع ثانویه مانند مقالات علمی، گزارشات قبلی و داده‌های موجود، تیم‌های UX به فهم عمیق‌تر از نیازها و ترجیحات کاربران دست پیدا می‌کنند و راهکارهای خلاقانه‌تری را برای بهبود تجربه کاربر ارائه می‌دهند.
با توجه به اهمیت تحقیقات ثانویه در UX، این روش برای هر تیم طراحی و توسعه محصولی که به کاربران خود علاقه‌مند است، بی‌نهایت ارزشمند و ضروری است. در دوره آموزش تحقیق کاربر به بررسی انواع تحقیقات در تجربه کاربری از جمله تحقیقات ثانویه در UX پرداخته شده است.
برای تهیه این مقاله از منبع زیر استفاده شده است:
