سئو یا بهینه‌سازی موتورهای جستجو از جمله مهم‌ترین ابزارهای بازاریابی دیجیتال برای افزایش بازدید و دیده شدن وب‌سایت‌ها در نتایج جستجو محسوب می‌شود. تا چند سال پیش، سئو سنتی بر اساس رویکردی ثابت و پایدار طراحی و اجرا می‌شد که تمرکز اصلی آن بر روی بهبود رتبه‌بندی وبسایت برای کلیدواژه‌های مورد نظر بود. اما امروزه دنیای دیجیتال با سرعت بسیار بالایی در حال تغییر است. کاربران رفتارشان تغییر می‌کند و الگوریتم‌های موتورهای جستجو نیز به‌طور مداوم بهینه می‌شوند. در این شرایط پویا، رویکرد سئو سنتی قادر به پاسخگویی به این تغییرات سریع نیست و نیاز به یک رویکرد اجایل (چابک) وجود دارد تا بتواند به طور مداوم خود را با شرایط جدید سازگار کند. الان احتمالا بپرسید که سئو اجایل چیست؟
سئو اجایل (Agile SEO) تلاش می‌کند تا با الهام از متدولوژی اجایل مورد استفاده در توسعه نرم‌افزار، عناصری چون سازگاری، همکاری و بهبود مستمر را در فرآیند سئو وارد کند. در این رویکرد، پروژه‌های بزرگ سئو به وظایف کوچک‌تر (Tasks) تقسیم‌بندی می‌شوند تا بتوان آن‌ها را در فواصل زمانی کوتاه‌تر انجام داد. در این مقاله قصد داریم تا آموزش سئو اجایل و مراحل پیاده سازی اجایل در سئو را قدم به قدم بررسی کنیم.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
اجایل چیست؟
اجایل یک متدولوژی مدیریت پروژه است؛ که بیشتر در صنعت توسعه نرم‌افزار مورد استفاده قرار می‌گیرد. اصول اصلی این متدولوژی شامل سازگاری، همکاری، و بهبود مستمر می‌شود. اجایل بر خلاف رویکردهای سنتی که پروژه را از ابتدا تا انتها برنامه‌ریزی می‌کنند، پروژه را به چندین بخش (پروژه‌های کوچک) کوتاه‌مدت تقسیم‌بندی می‌کند تا در هر مرحله، نسخه‌ای قابل استفاده (MVP) تحویل داده شود. همچنین تمرکز بر روی همکاری تیمی و بازخوردهای مستمر وجود دارد تا بتوان پروژه را بهبود بخشید. شاید نام اجایل را در توسعه نرم‌افزار و مدیریت محصول زیاد شنیده باشید. به عنوان مثال فرض کنید قرار است یک برنامه مدیریت پروژه توسعه داده شود:
در رویکرد سنتی، ابتدا تمام نیازمندی‌های نرم‌افزار تعریف می‌شد و سپس شروع به توسعه می‌شد. اما در اجایل، ابتدا فقط قابلیت مدیریت کاربران و ایجاد حساب کاربری توسعه داده می‌شود تا یک نسخه حداقلی ارائه شود. سپس در بخش بعدی امکان ویرایش پروژه‌ها اضافه می‌شود. به این ترتیب پروژه به تدریج تکمیل می‌شود. این رویکرد باعث می‌شود که در هر مرحله چیزی تحویل داده شود و پروژه به صورت تدریجی بهبود پیدا کند.
سئو اجایل چیست؟
حال به پاسخ سؤال ابتدایی می‌رسیم: سئو اجایل چیست؟. سئو اجایل با الهام از اصول اجایل تلاش می‌کند تا فرآیند سئو را نیز بر اساس همین اصول طراحی کند. بنابراین سئو اجایل، فعالیت‌های سئو را به صورت بخشی و تدریجی برنامه‌ریزی می‌کند تا بتوان به‌طور مستمر از نتایج حاصل‌شده بازخورد گرفت و رویکرد سئو را بهبود بخشید. در سئو اجایل پروژه‌های بزرگ سئو به وظایف کوچک‌تر تقسیم‌بندی می‌شوند تا بتوان آن‌ها را در فواصل زمانی کوتاه‌تری انجام داد. به این فواصل زمانی اسپرینت گفته می‌شود. همچنین همکاری میان تیم سئو و سایر اعضای سازمان بهبود داده می‌شود.
فرض کنید هدف کلی، تغییر معماری وبسایت یک فروشگاه اینترنتی است:
در رویکرد سنتی باید تمام جزئیات تغییرات در URLها، عناوین صفحات، متون توضیحی و عناوین H1,H2,… برای صفحه اصلی، صفحات دسته‌بندی و محصولات تهیه می‌شد.
اما در رویکرد اجایل سئو، ابتدا وظیفه بهینه‌سازی عنوان صفحه اصلی تعیین می‌شود که کار کوچکی است و راحت قابل اجراست. پس از اجرا و مشاهده افزایش ترافیک، می‌توان وظایف مشابه را برای صفحات دسته‌بندی انجام داد و همین‌طور به تدریج سایر صفحات.
اصول سئو اجایل
۱- وظایف (Tasks) بر اساس اهمیت و تأثیر آن اولویت‌بندی شوند.
۲- پروژه‌های بزرگ به وظایف کوچک (Tasks) و قابل اندازه‌گیری تقسیم شوند.
۳- وظایف به‌طور منظم بررسی شوند و اصلاحیه‌های لازم انجام شود.
۴- اجایل باید باعث همکاری و ارتباط میان تیم‌ها شود.
به عنوان مثال در سئو اجایل باید پروژه‌های بزرگ مثل تولید محتوا یا بک لینک‌ها به وظایف کوچک تقسیم و سپس براساس اهمیت و تاثیر، اولویت‌بندی شوند. مدیر یا استراتژیست سئو مدام این مراحل را زیر نظر می‌گیرد و اصلاحیه‌هایی انجام می‌دهد. در بازه‌های زمانی مشخص (اسپرینت‌ها)، جلسات هماهنگی میان تیم‌های محتوا، سئو، فنی و … را برنامه‌ریزی می‌کند تا این همکاری به بهترین شکل انجام شود.
بیشتر بخوانید: “رویکرد اجایل در طراحی محصول“
رویکرد اجایل در سئو
تا به امروز سند‌های استراتژی طولانی برای سئو نوشته می‌شد. همانطور که می‌دانیم سئو دائما در حال تغییر است؛ و الگوریتم‌ها دائما به‌روز می‌شوند. این ممکن است تحقیقات و نوشتن استراتژی‌های طولانی سئو را زیر سؤال ببرد. اما با استفاده از اجایل سئو، می‌توان به بهترین شکل سئو سایت را مدیریت کرد و با تقسیم کردن پروژه به چندین پروژه کوچک بازدهی و عملکرد پروژه را بالا برد.
مثلا فرض کنید در اجایل سئو یکی از تسک‌ها، تغییر توضیحات متا و عنوان صفحه محصول است. این کار خیلی کوتاه و راحت است. نه؟ این کار را انجام می‌دهید و ۳ درصد ورودی ارگانیگ این صفحه افزایش پیدا می‌کند. به دلیل اینکه تسک کوتاه و ساده‌ای بود، سریعا به برنامه اضافه شد، با موفقیت انجام شد و خروجی خوبی داشت. حالا همین کار را برای باقی صفحات، محصولات، دسته‌بندی‌ها و … نیز انجام می‌دهید. چرا که نتیجه خوبی از این کار گرفته‌اید. شما ثابت کردید که این تکنیک پاسخ می‌دهد؛ تیم فنی هم راحت‌تر این وظایف کوچک را انجام می‌دهد.
مراحل انجام سئو اجایل
تا اینجا با اهمیت اجایل در سئو (Agile SEO) آشنا شدیم. در این قسمت مراحل پیاده‌سازی سئو اجایل را مرور می‌کنیم و سپس هریک را به تفکیک و با جزئیات توضیح می‌دهیم:
تدوین استراتژی سئو اجایل
در این مرحله اهداف کلی، گروه هدف، کلیدواژه‌ها و تاکتیک‌های به‌کاررفته تعریف می‌شود. باید استراتژی انعطاف‌پذیر و قابل تغییر باشد. چون سئو اجایل یک سیستم تکرارشونده است و در مراحل آینده با بازخورد و بررسی KPIهای لازم است تغییراتی در استراتژی سئو اجایل داده می‌شود.
تقسیم پروژه‌ها به وظایف کوچک‌تر
پروژه‌های بزرگ مانند تولید محتوا، بک لینک، تکنیکال سئو و … به وظایف کوچک (Tasks) قابل انجام در زمان‌های مشخص کوتاه‌مدت تقسیم می‌شوند.
همکاری تیمی
کلیه تیم‌های محتوا، فنی، سئو و … با هم همکاری می‌کنند تا سئو یکپارچه‌شده و تمام وظایف به درستی و در زمان تعیین‌شده انجام شوند.
تست و اندازه گیری
بررسی و اندازه گیری KPIهای سئو یک مرحله حیاتی اجایل در سئو است. با بررسی و اندازه‌گیری مداوم نتیجه‌ها، شرکت می‌تواند تصمیم‌های داده‌محور برای رشد خود بگیرد.
تحلیل و بهبود
باید داده‌ها و KPIهای مرحله قبل مورد بررسی و تحقیق قرار بگیرند. با استفاده از این مرحله در Agile SEO، می‌توانیم تغییرات و اصلاحیه‌های لازم در مرحله اول را به درستی انجام دهیم تا پروژه‌ها با بازدهی کامل ادامه پیدا کنند.
تکرار
مرحله آخر Agile SEO تکرار این روندهاست. استراتژی سئو چیده می‌شود، وظایف مشخص و به افراد تخصیص داده می‌شوند، تست و اندازه‌گیری می‌کنیم و در نهایت تحلیل و بهبود را انجام می‌دهیم. این پروسه دائما تکرار می‌شود تا به هدف خود در سئو برسیم.
پیاده سازی اجایل در سئو
در بالا مراحل سئو اجایل را گفتیم. در این قسمت می‌خواهیم نحوه پیاده‌سازی این مراحل را توضیح دهیم. قبل از شروع باید به این سؤالات پاسخ دهیم:
- چه کارهایی تا الان انجام شده است؟
- چه کارهایی در حال انجام است؟
- چه کارهایی را باید انجام دهیم؟
- چه ایده‌هایی برای سئو سایت داریم؟
برای انجام این مراحل داشتن یک تقویم سئو اجایل خیلی کمک می‌کند. نمونه این تقویم را در زیر می‌بینید:
تاریخ(Date): همانطور که در تصویر می‌بینید بازه‌های زمانی ۲ هفته‌ای انتخاب شده‌اند. این بازه زمانی استاندارد، زمان اسپرینت در میان تیم‌های اجایل توسعه نرم افزار و مدیریت محصول است. منظور از اسپرینت بازه زمانی مشخص ( یک هفته، ۲ هفته، یک ماه و …) است که در این بازه زمانی وظایف افراد مشخص و به آن‌ها تخصیص داده می‌شود.
تغییرات(Change): تغییراتی را که می‌خواهیم در این اسپرینت برای سئو سایت انجام شود، می‌نویسیم.
توضیحات وظیفه (Tactic Brief): اگر داکیومنت یا توضیحاتی برای وظیفه خواسته‌شده داریم، در این قسمت قرار خواهد گرفت.
مسئول (Sign Off): کسی که این وظیفه را برعهده دارد. می‌توان نام کسی که در نهایت این وظیفه را بررسی می‌کند نیز نوشت.
خروجی(Outcome): این وظیفه چه خروجی و تغییراتی برروی KPIهای سئو سایت داشته است؟
بک‌لاگ (Backlog): تمامی ایده‌ها، وظایف آینده و یا تسک‌های قبلی که در اسپرینت خود انجام نشده‌اند، در این قسمت نوشته می‌شوند. این قسمت خیلی مهم است چرا که برنامه‌ریزی، بررسی و تحلیل اسپرینت‌های آینده را راحت‌تر می‌کند. می‌دانیم چه تسک‌های مهمی از اسپرینت‌های قبل مانده، ایده‌هایی که پیاده نکردیم و یا برنامه‌هایی که باید انجام دهیم.
بیشتر بخوانید:”رویکرد اجایل در طراحی وبسایت“
با یک مثال این جدول را روشن‌تر می‌کنیم:
فرض کنید که پروژه ما بهبود سرعت صفحات سایت است. بعد از ایده‌پردازی و مشخص کردن وظایفی (Tasks) که باید انجام دهیم، آن‌ها را در بک لاگ می‌نویسیم. حالا با جلسات تیمی، آن‌ها را از بک لاگ خارج می‌کنیم و انجامشان را در اسپرینت‌های مختلف برای افراد، تعیین می‌کنیم. مثلا، در اسپرینت اول وظیفه تغییر بهینه‌سازی تصاویر صفحه X را به آقای رحمانی تخصیص می‌دهیم و گزارشات مربوط به GT-Metrix یا Lighthouse را در ستون بریف قرار می‌دهیم. بعد از انجام این کار، آقای رحمانی خروجی بهینه‌سازی تصاویر را که بهبود نمره‌های مربوط به سرعت سایت هستند قرار می‌دهد یا هر KPI دیگری مثل افزایش بازدید، فروش و … .
نتیجه‌گیری
همانطور که دیدید، رویکرد سئو اجایل (Agile SEO) نسبت به رویکرد سنتی سئو، مزایای مهمی دارد که آن را برای کسب‌و‌کارها در فضای دیجیتال امروزی مناسب‌تر می‌سازد. اجایل در سئو تاکید بر تطبیق‌پذیری، همکاری تیمی و بهبود مستمر دارد که امکان پاسخگویی سریع به تغییرات الگوریتم‌ها و رفتار کاربران را فراهم می‌کند. همانطور که دیدیم، Agile SEO تلاش می‌کند تا کارها را به صورت وظایف کوچک‌تر تقسیم‌بندی کند تا سرعت انجام پروژه‌ها افزایش یابد. با استفاده از این رویکرد، کسب‌و‌کارها می‌توانند بازخوردهای مداوم دریافت کنند و استراتژی خود را بر اساس داده‌ها بهبود ببخشند تا در نهایت اثربخشی سئو بالاتر رود.
با رعایت نکاتی که درباره راهنمای سئو اجایل گفته شد، می‌توانید اجایل را در تیم سئو خود پیاده‌سازی کنید و بهترین نتیجه را بگیرید. همچنین، در دوره آموزش سئو پیشرفته آکادمی آمانج، سئو اجایل به عنوان یکی از راه‌های پیشرفت پروژه‌های سئو بررسی می‌شود که می‌توانید سرفصل‌های این دوره را مطالعه کنید.
منابع این مقاله:
