فن بیان در سازماندهی عناصری مانند شخصیت، صحنه سازی، تاثیرگذاری و … اهمیت دارد. علی رغم اهمیت فن بیان و همچنین مهارت های نرم، دارا بودن بیان سلیس یکی از سخت ترین مهارت هایی است که یک شخص می تواند کسب کند.
در این مقاله به نکاتی در زمینه بیان سلیس و شیوا می پردازیم.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
١. کلمات را به تصویر بکشید
شاید این یک جمله شعارگونه و صرفا تئوری به نظر برسد و برای بسیاری از افراد قابل لمس نباشد. اما حقیقت این است که بهترین راه برای انتقال مفهوم اصیل کلام این است که آن را مانند سکانسی از یک فیلم به تصویر بکشید. این بدان معنا نیست که کل مطالب خود را به شکلی اغرار آمیز بیان کنید؛ بلکه هدف جلب توجه مخاطب و لذت بخش تر کردن خواندن یا گوش کردن مطالب شماست.
یک سخنران خوب ، با استفاده از این روش کلمات را در ذهن مخاطب خود حک می کند.
یکی از روش های به تصویر کشیدن مطالب استفاده از دیالوگ یا گفتگو است. بسیاری از مطالب یک نوشته یا سخنرانی را می توانید توسط شخصیت های خیالی و مکالمه بین آن ها به تصویر بکشید. اما این تکنیک یک اشکال هم دارد. اگر بخواهید بخش اعظمی از مطالب خود را به شکل گفتگو بیان کنید، می بایست از دیالوگ های گاها طولانی و منحصر به فرد استفاده کنید. دیالوگ نویسی جذاب خود یک هنر است که آموزش آن نیز زمان بر خواهد بود.
در این روش، گاهی ممکن است نیاز به شخصیت پردازی داشته باشید. در این صورت پیشنهاد می کنیم خود را به جای شخصیت فرضی قرار داده و از درون او سخن بگویید.
٢. کلمات اضافی را حذف کنید
یک پیشنهاد نسبتا ترسناک برای شما داریم. جدیدترین متن سخنرانی خود را بازکنید. با جمله اول شروع کنید. کلمه اول را حذف کنید و جمله را بخوانید. آیا هنوز هم معنا داشته و مفهوم اصلی را به همراه دارد؟ اگر این چنین است آن را حذف کنید.
احتمالا این یکی از خسته کننده ترین مراحل است. البته این بدان معنا نیست که تمام کلمات را یکی یکی چک کنید؛ اما باید دقت کنید که استفاده از کلمات تکراری و بیهوده صرفا وقت شما را هدر داده و همچنین از حوصله مخاطبینتان خارج است. در نتیجه به جای استفاده از چنین کلماتی سعی کنید از واژه های تاثیرگذار تری که اغلب شنوندگان یا خوانندگان مطالب شما آن ها را به خاطر می سپارند استفاده کنید.
٣. قواعد دستوری را رعایت کنید
رعایت قواعد دستوری مبحث پیچیده و مفصلی است. اما برای داشتن بیان سلیس می بایست نشانه های زبان و قواعد دستوری را در ساخت و ترکیب کلمات رعایت کنید. دقت کنید که به یک باره در میان جمله، زمان فعل را تغییر ندهید. از ادغام کلمات فارسی و کلمات عربی و انگلیسی بپرهیزید.
۴. ابتدا مطالب مهم را بیان کنید
مخاطبین همواره به دنبال دلایلی هستند تا به سخنان شما گوش فرا دهند. سعی کنید در ابتدای کار با بیان مطالب مهم و جذاب نظر آن ها را جلب کرده و پس از علاقه مند شدن آن ها به موضوع، مطالب را بسط دهید. این روش به مخاطبان کمک می کند تا مسیر اصلی سخنان شما را دریافته و تمرکز بیشتری داشته باشند.
۵. کلمات را هوشمندانه انتخاب کنید
فن بیان به این معنا نیست که از کلماتی سنگین که به ندرت در زندگی روزمره به کار برده می شوند استفاده کنید. بلکه باید سعی کنید کلمات را هوشمندانه انتخاب کنید. همواره در جستجوی کلمات جدید و یادگیری آن ها باشید. ولی لزوما از همه آن ها استفاده نکنید.
۶. سرعت خود را کنترل کرده و کلمات را واضح بیان کنید
اگر بهترین متن سخنرانی را با رعایت تمام قوائد اصولی آماده کرده باشید، اما نتوانید آن را درست ارائه دهید موفق نخواهید بود. وضوح بیان کلمات از اهمیت بالایی برخوردار است. سعی کنید نه کلمات را آن قدر سریع بیان کنید که فهم آن دشوار باشد، و نه آن قدر آهسته که باعث کند شدن سخنرانی و کسل شدن مخاطبین گردد.
٧. متن سخنرانی را از قبل آماده کنید
متنی کامل و اصولی از مطالبی که قصد ارائه آن ها را دارید آماده کنید. پس از چندین بار مرور آن، تیترها و جملات کلیدی را به صورت کلید واژه یادداشت کرده و بدون این که متن اصلی را حفظ کنید، به کمک کلید واژه ها، سخنرانی را مرور کنید. به شدت از حفظ کردن و ارائه متن حفظ شده بپرهیزید. چراکه شنیدن یک سخنرانی مصنوعی برای مخاطبان جذاب نخواهد بود.
٨. تا می توانید مطالعه کنید
مطالعه کردن در راستای موضوع سخنرانی باعث افزایش اطلاعات شما در آن زمینه می شود. وقتی در مورد مطلبی کاملا مسلط باشید به طور ناخودآگاه با اعتماد به نفس بیشتر و استرس کمتری سخن خواهید گفت. همین موضوع تاثیر مستقیمی روی سلیل و روان بودن سخنرانی شما خواهد داشت.
از طرف دیگر، در یک سخنرانی ممکن است با سوالات مختلفی از جانب مخاطبانتان روبرو شوید. بدون داشتن مطالعه کافی و دریافت اطلاعات کامل قادر نخواهید بود به تمتمی سوالات پاسخ دهید.
دانستن این نکات و تمرین و تکرار آن ها به شما کمک می کند تا بیانی سلیس داشته باشید.