احتمالا شما هم مثل بیشتر مردم براین باورید که تبلیغات پدیده ای نسبتا مدرن است که در ایالات متحده ابداع شده و شاید یک یا دو قرن بیشتر از عمر آن نگذشته باشد!
اگر بخواهم با شما صادق باشم باید بگویم که این باور کاملا اشتباه است. تابلوهای تبلیغاتی فروشگاه ها از حدود ۶۰۰۰ سال قبل در رم باستان وجود داشته است، گرچه آن ها ابداع کننده مفهومی به اسم تبلیغات نیستند!
طبق اسناد تاریخی به دست آمده در کشور یونان، آتنی ها احتمالا اولین مردمانی بودند که از تبلیغات تجاری به عنوان یکی از ارکان کسب و کار استفاده می‌کردند. در آتن، جارچی های شهر که به واسطه‌ی داشتن صدای ملیح و رسا انتخاب می‌شدند، در خیابان ها راه می‌افتادند و چیزهایی را برای عموم مردم اعلام می‌کردند و در ازای آن پول دریافت می‌کردند. اسکلیپتو، که یکی از فروشندگان مواد آرایشی و محلول های تمیزکننده در یونان باستان بود، دقیقا از این روش برای معرفی محصولات خود استفاده می‌کرده است.
در طول قرون وسطی و پس از سقوط امپراطوری روم، تبلیغات به نظر از بین رفته بود تا اینکه در سده سیزدهم میلادی مجددا در بریتانیا و فرانسه، به همان شکل باستانی خود مورد استفاده قرار گرفت.
اما آنچه که ما امروزه به عنوان تبلیغات چاپی می‌شناسیم مدیون اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ و ورود صنعت چاپ به انگلستان توسط ویلیام کاکستون می‌باشد.
درست در سال ۱۷۵۹ یعنی دویست سال پس از اختراع چاپ، لغت نویس بزرگ، دکتر ساموئل جانسون، مطلبی با این مضمون نوشت که: تبلیغات اکنون آنقدر فراوان شده اند که دیگر جلب توجه نمی‌کنند و این دقیقا همان حرفی است که سال های سال است که ما از زبان افراد مختلف می‌شنویم.
تبلیغات به مفهوم کنونی، از همان ابتدا بر مبنای تاکید بر کیفیت بالا، اغراق در ویژگی های محصول و بیشتر مخصوص لوازم بهداشتی بود اما پس از اختراع چاپ به پوستر سیرک ها، کاباره ها، نوشیدنی ها، دخانیات و برخی کالای مصرفی مثل دوچرخه نیز راه پیدا کرد.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
ورود گرافیک به عرصه تبلیغات
هنرمندان اروپایی در قرن ۱۶ با الهام از چاپ های ژاپنی شروع به طراحی و خلق پوسترهای هنری و طراحی گرافیکی تبلیغات کردند و پایه های گرافیک تبلیغاتی امروزی را بنا نهادند.
پس از آن گرافیست های آمریکایی نظیر لوئیس ریاد، ویلیام شوماخر، فرانک هازنپلاگ و … تعدادی دیگر از هنرمندان مطرح آن زمان شروع به چاپ آثار خود در نشریات مختلفی مثل مجله ی قرن،مجله ی لوتورپ و … کردند. پوسترهای رنگارنگ و جذابی که نمایانگر محصولات مختلف بود و بر اساس نیاز مشتریان طراحی می شد.
البته لازم به ذکر است که یکی از دلایل پیشرفت تبلیغات بصری و یا به اصطلاح گرافیک تبلیغاتی، رقابت بالای شرکت ها و سرمایه گذاری های چشم گیر آن ها برای تصاحب امتیازات یکدیگر بود.
انقلاب صنعتی و تبلیغات
تبلیغات و به خصوص تبلیغات گرافیکی در قرن نوزدهم و همزمان با انقلاب صنعتی وارد مرحله اول خود شد.
پیشرفت در فناوری “تولید انبوه”، کالاهای مصرفی را بیش از پیش در دسترس مردم قرار داد. این در دسترس بودن بی سابقه مواد غذایی بسته بندی شده ، لباس های متنوع، محصولات بهداشتی و… تولیدکنندگان را ترغیب کرد تا با ایجاد زنجیره ای منسجم در خرده فروشی ها و همچنین توزیع محصولات خود از طریق عمده فروشان و خرده فروشان واسطه، به دنبال بازارهای جدید برای فروش محصولات خود باشند.
این رقابت تولیدکنندگان را وادار به تبلیغات سنگین کرد و مفاهیمی مثل آگاهی از برند را خلق و هدف اول کسب و کارها قرارداد. با توسعه جامعه مصرف کننده و تولید انبوه، تبلیغات در قرن ۲۰، به ویژه در ایالات متحده منفجر شد!
در آن سال ها تأثیر تبلیغات به قدری زیاد و قابل توجه بود که در دهه ۱۹۲۰ آلبرت لاسکر، یک مدیر آژانس تبلیغاتی ادعا کرد که “ما از یک کشور مهاجر، یک انسان همگن می سازیم.”
در این بین تحولات فناوری در چاپ، امکانات جدیدی را برای طراحان گرافیک و هنرمندان ایجاد کرد. همانطور که امروزه نیز، سازماندهی محتوا در کنار طراحی گرافیکی جذاب یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین جنبه های هر مجله، پوستر و هر وبسایت خوب است.
یک طرح تبلیغاتی تمیز و کارآمد به انتقال موثرتر و قوی‌تر پیام تبلیغات شما کمک شایانی می کند.
مطالعه مقاله خواندنی «ده نکته طلائی که طراحان گرافیک باید بدانند» به شما عزیزان توصیه می شود.
اهمیت گرافیک در تبلیغات
همانطور که گفته شد تبلیغات مجموعه ای از تکنیک ها و روش هایی است که برای جلب توجه مردم به محصولات، خدمات، نظرات و… و پاسخگویی به یک نیاز خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بین عناصر اصلی که به ما در ارائه تبلیغات اثربخش کمک می کند شامل گرافیک، پیام، رنگ، عکس است.
در بین موارد فوق، گرافیک نقش مهمی در صنعت تبلیغات دارد و برای همین هم هست که کلمه طراحی گرافیک برای ما یادآور تبلیغات است یا به طور دقیق تر، طراحی گرافیک مترادف با صنعت تبلیغات است.
اما دلیل این قرابت چیست؟ دلیل آن این است که ماهیت تبلیغات به گونه ای است که نمایش بصری محصولات، خدمات، مفاهیم و ایده ها را رونق می بخشد. این دقیقا رویکرد اصلی فروش محصولات و خدمات است که توسط شرکت‌های بزرگ در سراسر جهان اعمال می‌شود.
تبلیغات مربوط به محصولات و خدمات هنگامی اثربخش است که گرافیک تبلیغات در عین حفظ ارتباط و شفافیت پیام، برجسته باشد. گرافیک تبلیغاتی جذاب می تواند علاوه بر جلب توجه مخاطب، نرخ تبدیل و احتمال خرید محصول توسط بیننده را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.
گرافیک تبلیغاتی و انقلاب دیجیتال
همانطور که گفته شد تا اواخر قرن بیست، طراحی گرافیک به خصوص در تبلیغات محدود به کار دست بود،
طراحان بعد از شناخت نیاز کارفرما شروع به ایده پردازی می‌کردند و سپس با قلم طراح های خود را بر روی کاغذ می‌کشیدند. مدل های طراحی در آن سال ها محدود بود، رنگ ها تنوع بالایی نداشتند و حروف چینی پیام های تبلیغاتی نیز از سبک های ثابتی پیروی می‌کردند. اما در دهه ۸۰ میلادی و اوایل دهه نود با پیشرفت سریع سخت افزارهای کامپیوتری و توسعه نرم افزاها، طراحی گرافیک نیز دستخوش تغییرات گسترده ای شد.
در سال ۱۹۸۴ نرم افزار macintosh شرکت اپل مثل نرم افزار macpaint بیل اتکینسون انقلاب بزرگی در حوزه گرافیک ایجاد کرد.
ابزارهای طراحی به راحتی توسط نشانگر کنترل می شدند و طراحان قادر بودند به راحتی از رایانه برای پیاده سازی ایده های خود استفاده کنند. در اواسط دهه نود میلادی تقریبا هیچ دیزاینری از قلم و کاغذ (جز برای ایده پردازی) استفاده نمی‌کرد و تمامی طراحی ها بر صفحه مانیتور، رنگ ها و ابزارها خلاصه می‌شد.
پیشرفت سریع در نرم افزارهای طراحی، طراحان را قادر ساخت تا ایده های خود را شفاف تر از گذشته پیاده کنند. ابزارهای طراحی به آن ها کمک می‌کرند تا بتوانند قوس و حجم بسازند، تصاویر را لایه بندی کنند و با توجه به نیاز خود مونتاژ های بی نظیر طراحی کنند.
برای مثال در سال ۱۹۹۸ طراحان؛ Ethel Kessler و Greg berger با استفاده از نرم افزارهای طراحی آن زمان تصویر جان سینگر سراگنت را با عکسی از پارک مرکزی نیویورک و مرکز گیاه شناسی ایالات متحده مونتاژ کردند و آن را به عنوان تمبر یادبود به دولت وقت تقدیم کردند.
رشد چشم گیر طراحی گرافیک با ظهور اینترنت
در اواخر قرن بیست با ظهور پدیده ای به اسم اینترنت و ورود آن به دل کسب و کارها تبلیغات شکل متفاوتی به خود گرفتند. با رشد تقاضای کسب و کارهای کوچک و بزرگ به معرفی برند و نمایش محصولات مختلف خود در وبسایت ها، طراحان گرافیک نیز به این جریان پیوستند و عده ای از آن ها به صورت تخصصی به طراحی گرافیک تبلیغات دیجیتال مشغول شدند.
طراحی بنر، طراجی پوستر برای شبکه های اجتماعی نو ظهور، طراحی بنرهای پاپ آپ و … از جمله کارهایی بود که در آن سال ها طراحان به آن مشغول بودند.
نیاز بازار به طراحی گرافیک در آن سال ها جرقه تاسیس شرکت های نظیر adobe که همه ما بارها با نرم افزارهای ویرایش مدیای تصویری آن کار کرده ایم را، روشن کرد.
نرم افزارهای قدرتمندی نظیر adobe illustrator، adobe photoshop و… که هنوز هم حرف اول را در حوزه طراحی تصویر و به خصوص طراحی گرافیک تبلیغاتی می زنند، حاصل نیاز جامعه طراحان آن روز به نرم افزارهای بهتر و هوشمندتر هستند.
طراحی گرافیک و تبلیغات تا کجا پیش خواهند رفت؟
طبق تحقیقاتی که در ژورنال های معتبر دانشگاهی مثل هاروارد بیزینس اسکول منتشر شده، اینده صنعت تبلیغات به تولید محتوا، تمرکز بر تبلیغات ویدئویی، شخصی سازی پیام ها و تقویت المان های بصری و یا به صورت کلی طراحی گرافیک بنرهای دیجیتال و غیر دیجیتال گره خورده است.
از آنجا که در دنیای امروز مطالب به سرعت دست به دست می‌شوند، اینکه ما چه پیامی را به چه شکل و به چه افرادی برسانیم حرف اول را در سال های پیش رو خواهد زد.
اما اینکه نهال جوان تبلیغات دیجیتال تا کجا به رشد خود ادامه خواهد داد، موضوعی است که پیش بینی آن ساده نیست، برخی آن را یک عنصر موثر در تبلیغات قلمداد می‌کنند و برخی تاثیر آن را متمایز از مابقی فاکتورها در در نظر می‌گیرند و ارزش بسیار بالاتری برای آن قائل اند.
در آخر همه چیز بستگی به مانیتور همیشه روشن طراحان، کاغذ های مچاله شده و ایده هایی دارد که برای ورود به این جهان و نشستن در کنار پیامی مهم تقلا می‌کنند.