زبان های برنامه نویسی PHP و جاوا اسکریپت، دو زبان محبوب برنامه نویسی هستند که در طراحی سایت استفاده می شوند. بسیاری از افراد زبان برنامه نویسی PHP را به عنوان یک زبان برنامه نویسی سمت سرور و زبان جاوا اسکرپت را به عنوان یک زبان سمت کاربر می شناسند. اما خوب است بدانید که جاوا اسکریپت هم با معرفی فریمورک Node.js در سال ۲۰۰۹، به یک زبان برنامه نویسی فول استک تبدیل شده است. به این معنا که می توان هم در بک اند و هم در فرانت اند از آن استفاده کرد. پس اگر بخواهیم به صورت دقیق تر زبان PHP را با جاوا اسکریپت مقایسه کنیم، بهتر است PHP را با Node.js مقایسه کنیم.
از زمانی که جاوا اسکریپت پلتفرم Node.js را معرفی کرد، مقایسه ی آن با PHP به یکی از دغدغه های برنامه نویسان و کسانی که می خواهند یادگیری یک زبان را شروع کنند، تبدیل شد. در این مقاله از آمانج، می خواهیم این دو زبان برنامه نویسی را با یکدیگر مقایسه کنیم و ببینیم کدام یک گزینه بهتری برای برنامه نویسی بک اند یا سمت سرور است.
اگر با Node.js آشنا نیستید، این مقاله را از دست ندهید: “معرفی پلتفرم Node.Js و کاربرد آن“
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
اهمیت انتخاب زبان برنامه نویسی مناسب
بدون شک انتخاب تکنولوژی مناسب نقش مهمی را در موفقیت یک پروژه ایفا میکند و انتخاب اشتباه ممکن است به شکست پروژه منجر شود. همانطور که می دانید تکنولوژی وب شامل دو بخش سمت کلاینت و سمت سرور است. سمت سرور یا بک اند، شامل زبان برنامه نویسی بک اند، پایگاه داده و سرور است.
بیشتر بخوانید: “تعریف و مقایسه‌ی بک‌اند و فرانت‌اند به زبان ساده (راهنمای جامع)“
Node.js و PHP دو زبان برنامه نویسی هستند که بیشترین استفاده را در سمت سرور دارند. و از هر دو می توان در پروژه های پیچیده استفاده کرد. در عین حال، این دو، تفاوت های قابل توجهی دارند زیرا بر اساس مفاهیم و معماری های مختلف ساخته شده اند. PHP یک زبان برنامه نویسی است و Node.js یک پلتفرم از JavaScript است. در عین حال می توان در تمام پروژه ها از هر دو زبان استفاده کرد. در ادامه به بررسی این دو می پردازیم.
مقایسه PHP و Node.js
انتخاب یک زبان برنامه نویسی برای یک پروژه، تا حد زیادی به برنامه نویس و نحوه کدنویسی او بستگی دارد. به همین دلیل به هیچ عنوان نمی توان یک زبان برنامه نویسی را از دیگری برتر دانست. هر کدام از زبان های برنامه نویسی در دنیا ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. با این حال برای مقایسه بهتر PHP و Node.js سعی کرده ایم تا آن ها را در ویژگی های زیر با هم مقایسه کنیم:
سرعت کدنویسی
سرعت کدنویسی در PHP از Node.js بالاتر است. در نتیجه در پروژه هایی که زمان محدودی داریم و می خواهیم روند برنامه نویسی با سرعت بیشتری انجام شود، PHP گزینه مناسب تری است. در مقابل Node.js زمان بیشتری برای کدنویسی و کامپایل آن احتیاج دارد.
کارایی
به صورت کلی کارایی Node.js از PHP بالاتر است. PHP یک زبان Blocking است. به این معنا که ابتدا یک درخواست انجام می شود و سپس در خواست بعدی. اما در Node.js چند درخواست به صورت همزمان و موازی با هم می توانند انجام شوند.
توسعه پذیری
PHP با زبان های نشانه گذاری مانند HTML و همچنین سیستم های مدیریت محتوا یا CMS به خوبی سازگار است. همچنین PHP با پایگاه داده های مختلف مانند MySQL، SQLite، Redis و MongoDB به خوبی کار می کند. علاوه بر آن PHP می تواند با افزونه ها و کتابخانه های بیشماری کار کند. از طرف دیگر Node.js نیز قابلیت توسعه پذیری بالایی دارد. جاوا اسکریپت فریمورک ها و ابزارهای قدرتمند بسیاری دارد که به بهبود برنامه های جاوااسکریپت کمک کنند.
محبوبیت
حدود ۸۰% از وب سایت ها از PHP استفاده می کنند که نیمی از آن متعلق به سیستم مدیریت محتوا وردپرس است که با PHP کار میکند. این آمار برای Node.js چیزی بین ۱ تا ۲ درصد است. که در بین آن ها وب سایت های بزرگی مانند Netflix و Linkedin دیده می شود.
اکوسیستم
PHP از سال ۱۹۹۴ وارد بازار شده است. به همین دلیل در حال حاضر جامعه بسیار بزرگی دارد. وجود یک جامعه پشتیبانی بزرگ، استفاده از زبان PHP و رفع سوالات و اشکالات را برای برنامه نویسان ساده تر کرده و کمک می کند تا در زمان و هزنه های توسعه صرفه جویی کنید و در عین حال بهره وری را افزایش دهید. در مقابل Node.js بسیار جوان تر از PHP است و نسبت به آن جامعه کوچکتری دارد. به همین دلیل ممکن است در صورت مواجهه با چالش ها، به مشکل بخورید.
مزایای PHP
- PHP توسط اکثریت قریب به اتفاق شرکت های ارائه دهنده خدمات هاستینگ پشتیبانی می شود.
- می توان گفت PHP روی تمامی سرورها و پلتفرم ها قابل اجراست.
- سرعت برنامه نویسی در PHP بالاست. علاوه بر این برای برنامه نویسی به زبان PHP به خطوط کد کمتری نیاز است.
- از کتابخانه ها، فریمورک ها و CMS های بی شماری پشتیبانی می کند.
- یادگیری زبان PHP برای افراد مبتدی بسیار ساده تر است.
- برای اجرای PHP برخلاف Node.js، نیازی به سرور مجازی با دسترسی SSH نیست.
- حدود ۸۰ درصد از وب سایت های دنیا از PHP استفاده می کنند.
- PHP زبانی با سابقه و دارای جامعه بزرگی از برنامه نویسان است.
- در محبوب ترین سیستم مدیریت محتوا در دنیا یعنی وردپرس، از PHP استفاده می شود.
معایب PHP
- PHP در مقایسه با Node.js کندتر است. چرا که کدها را به صورت خط به خط اجرا می کند، به این معنی که یک دستور پس از اجرای کامل دستور قبلی خود، شروع به اجرا می شود.
- PHP فقط مختص به طراحی سایت است و به همین دلیل موارد استفاده از آن محدود است.
- PHP در بخش مدیریت خطاها ضعیف عمل می کند.
مزایای Node.js
- قابلیت پردازش چند تسک را به صورت موازی دارد.
- به دلیل این که معمولاً برنامه نویسی فرانت اند با جاوا اسکریپت انجام می شود، با استفاده از Node.js، کدهای فرانت اند و بک اند یکپارچه خواهند شد.
- Node.js در مقایسه با PHP سبک تر است.
معایب Node.js
- Node.js زبان نسبتاً جدیدی است. به همین دلیل جامعه برنامه نویسان کوچکی دارد.
- Node.js با برنامه های وب که گرافیک پیچیده ای دارند، بی اثر است.
- Node.js از سیستم های مدیریت محتوا (CMS) که درصد بالایی از وب سایت ها را تشکیل می دهند، پشتیبانی نمی کند.
- تنها حدود ۱٪ از تمام وب سایت های جهان از Node.js استفاده می کنند.
PHP در چه مواقعی گزینه مناسبی است؟
از آنجایی که PHP به عنوان یک زبان اختصاصی برای برنامه نویسی سایت شناخته شده است، می تواند به خوبی با HTML، سرورهای متمرکز و پایگاه داده ها ادغام شود و بهترین انتخاب برای پروژه هایی است که از پشته LAMP شامل لینوکس، آپاچی و MySQL خواهد بود. PHP در مواقعی که با یک سیستم مدیریت محتوا مانند وردپرس یا جوملا سر و کار دارید، بهترین گزینه است. PHP همچنین در برنامه نویسی وب سایت های مبتنی بر e-Commerce یا تجارت الکترونیک، پلتفرم های بازاریابی ایمیلی، وب سایت های مبتنی بر محتوا، وبلاگ های شخصی یا تجاری منطقی ترین گزینه است. در وب سایت های بزرگی مانند یاهو، ویکی پدیا، Mailchimp و Tumblr از زبان برنامه نویسی PHP استفاده شده است.
چه زمانی از Node.js استفاده کنیم؟
Node.js برای ساخت وب اپلیکیشن‌های تک صفحه‌ای پویا که به‌صورت همزمان و فشرده کار می‌کنند، بسیار مناسب است. از Node.js در پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی، سرویس های استریمینگ مانند Netflix، وب سایت های آموزش آنلاین، ابزارهای مدیریت پروژه مانند Trello، اپلیکیشن های اینترنت اشیا (IoT) و غیره استفاده می شود.
جمع بندی
زبان برنامه نویسی PHP و جاوا اسکریپت تحت پلتفرم Node.js در برنامه نویسی بک اند وب سایت، دو گزینه اصلی پیش روی برنامه نویسان هستند. البته گزینه های محبوب و مشهور دیگری مانند زبان پایتون هم در طراحی بک اند، استفاده می شوند. اما در این مقاله، تمرکز ما بر روی PHP و Node.js بود. نکته اصلی در مقایسه زبان های برنامه نویسی مختلف این است که می توان به طور قطع یکی را رد و دیگری را تایید کرد. هر زبان برنامه نویسی بر اساس ویژگی هایش، مزایا و معایبی دارد که آن را خاص می کند. در نتیجه نمی توان در تمام پروژه ها تنها از یک زبان برنامه نویسی استفاده کرد.
در این مقاله تلاش کردیم تا با زبان ساده، دو زبان برنامه نویسی PHP و Node.js را با هم مقایسه کنیم و کاربرد هر کدام را شرح دهیم. در انتها، فارغ از این که از کدام زبان برنامه نویسی استفاده می کنید، آنچه باعث افزایش کارایی برنامه شما می شود، این است بر اصول برنامه نویسی بک اند مسلط باشید. با شرکت در دوره آموزش PHP آکادمی آمانج، علاوه بر اینکه به صورت کلی با برنامه نویسی بک اند آشنا می شوید، می توانید با یادگیری پرطرفدارترین زبان برنامه نویسی سمت سرور، کسب درآمد کنید.
برای تهیه این مقاله از منابع زیر استفاده شده است: