همه چیز درباره‌ی جاوا اسکریپت 

در دنیای امروزی تقریبا تمام مشاغل به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌روند و استقبال از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها باعث شده طرفداران برنامه‌نویسی روز به روز افزایش یابند. اگر شما هم یکی از طرفداران جدید برنامه‌نویسی هستید و نمی‌دونید چه زبانی رو برای شروع یادگیری انتخاب کنید در این مقاله با ما همراه باشید.

ما قصد داریم در اینجا یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی یعنی جاوا اسکریپت رو بررسی کنیم. جاوا اسکریپت یک زبان تحت وب سطح بالا است که به شما قابلیت‌‌های جذابی مثل افزودن هرگونه انیمیشن و تحرک به صفحات وب و بالابردن پویایی آن ر‌ا می‌دهد.

بسیاری از مردم بر این باورند که جاوا و جاوااسکریپت زبان‌های شبیه به هم هستند، اگر تفاوت‌های این دو زبان رو نمی‌دونید به مقاله «جاوا یا جاوااسکریپت: کدام یک انتخاب بهتری درسال ۲۰۲۰ میباشد ؟» مراجعه کنید.

 

---

برای ثبت نام در دوره جامع آموزش جاوااسکریپت آکادمی آمانج همین حالا اقدام کنید.

---

۱) جاوا اسکریپت چیست؟

JavaScript یا به اختصار JS یکی از محبوبترین زبان‌های برنامه نویسی است. جاوا اسکریپت زبانی سطح بالا، شی‌گرا، داینامیک و تفسیری است که از شیوه‌های مختلف برنامه نویسی پشتیبانی می‌کند. از این زبان می‌توان برای برنامه نویسی سمت سرور (Server Side)، اپلیکیشن‌های موبایل، بازی و اپلیکیشن‌های دسکتاپ استفاده کرد.

بنابراین می‌توان اینگونه برداشت کرد که زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت ، یک زبان همه فن حریف است.

برای اینکه بهتر متوجه چیستی زبان جاوا اسکریپت شوید، در ابتدا باید جواب سوالاتی مانند:

زبان کامپایلری چیست؟

چه تفاوتی با زبان مفسری دارد؟

زبان برنامه نویسی سمت سرور و سمت کاربر به چه نوع زبان‌هایی گفته می‌شود؟ و … را بدانید.

پس از درک این مفاهیم می‌توانید آموزش جاوا اسکریپت را شروع کنید.

همانطور که می‌دانید کامپیوترها تنها به زبان صفر و یک (Binary) صحبت می‌کنند و زبان دیگری را متوجه نمی‌شوند. ما در ابتدا برای برقراری ارتباط با ماشین‌ها سعی کردیم به زبان خود آنها، یعنی زبانی که به زبان صفر و یک نزدیک‌تر است، صحبت کنیم. به این نوع زبان‌ها که به صورت مستقیم با پردازنده در ارتباط‌اند، در اصطلاح، زبان‌های سطح پایین (Low Level) گفته می‌شود. از جمله این زبان‌ها می‌توان به اسمبلی اشاره کرد.

 

اما یادگیری و تسلط به این زبان‌ها برای برنامه نویسان فوق العاده سخت بود. بنابراین متخصصین تصمیم به ساخت زبان‌هایی گرفتند که به زبان انسان‌ها نزدیک‌تر باشد. در اصطلاح به این زبان‌ها، زبان‌های سطح بالا (High Level) می‌گویند. زبان‎های سطح بالایی مانند JavaScript کار را برای برنامه‎نویسان ساده‌تر کردند، زیرا ساختار نوشتاری و منطق آن‌ها بسیار به زبان انسان‌ها نزدیک‌تر شده است. پس می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که آموزش جاوا اسکریپت نسبت به سایر زبان‌های برنامه نویسی سطح پایین ساده‌تر است.

همانطور که دیدید در تعریف زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت به این نکته اشاره شد که این زبان از نوع زبان‌های مفسری است. برای درک ماهیت زبان‌های برنامه نویسی مفسری ابتدا فکر کنید که شما یک مترجم هستید. برای ترجمه یک متن، دو راه بیشتر ندارید. یا باید آنچه را دریافت می‌کنید به صورت خط به خط و همزمان ترجمه کنید، یا کل مطلب را یک جا ترجمه کنید.

این دقیقا همان تفاوت میان زبان‌های مفسری (Interpreter) و زبان‌های کامپایلری (Compiled) است. زبان مفسری زبانی است که کدهای آن به صورت خط به خط ترجمه و اجرا می‌شوند و زبان کامپایلری یکباره کل کدها را ترجمه و اجرا می‌کند. بنابراین سرعت اجرای زبان‌های مفسری نسبت به زبان‌های کامپایلری کمتر است.

 

جاوا اسکریپت زبان برنامه‌نویسی پویا و مبتنی بر شی (Object-based) است که هم سمت کاربر و هم سمت سرور، برای ایجاد تعمال با صفحات وب به کار می‌رود. جایی که HTML و CSS ساختار اولیه و ظاهر صفحات وب را تعیین می‌کنند، جاوا اسکریپت نحوه عملکرد صفحات وب را کنترل می‌کند.
جاوا اسکریپت، تجربه کاربر را از صفحه وب با تبدیل آن از یک صفحه استاتیک به یک صفحه تعاملی بهبود می‌بخشد. بطور خلاصه، جاوا اسکریپت به صفحات وب رفتار می‌بخشد.

 

۲) چرا جاوا اسکریپت بین برنامه نویسان محبوب است؟

شاید براتون سوال پیش اومده باشه که بین زبان‌های برنامه‌نویسی چه زبانی رو برای شروع انتخاب کنیم؟

زبان جاوا اسکریپت یک زبان سرگرم‌کننده برای شروع یادگیری است و threshold پایینی دارد. همینطور توسط اکثر پلت‌فرم‌ها ساپورت می شود.

JS یک زبان رایگان است و برای کدنویسی در آن نیازی به IDE های پولی نخواهید داشت، زیرا جاوا اسکریپت تنها زبان برنامه نویسی بومی تحت وب هست و همه‌ی مرورگر آن‌‌ را پشتیبانی می‌کنند. همین مسئله اون رو یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی کرده است.

در ادامه به توانایی‌ها، مزایا و معایب استفاده از JS می‌پردازیم.

 

۳) توانایی های جاوا اسکریپت در برنامه نویسی

جاوا اسکریپت زبانی با قابلیت‌های فراوان و متنوع است که نمی‌شود همه‌ی توانایی‌های آن‌را نام برد، در زیر لیستی از مهم‌ترین قابلیت‌های آن نام برده شده است:

 

• انجام محاسبات ریاضی.

• منوهای جالب همراه با انیمیشن.

• نمایش اخطار و یا پیام به کاربران.

• متحرک‌سازی، انیمیشن و پویا نمایی.

• تغییر در مشخصه‌های المان‌ها و CSS آنها.

• جمع‌آوری اطلاعات کاربران از سایت و آمارگیری.

• امکان تغییر در متن‌های نمایش داده شده در مرورگر.

• ساخت و تولید کد HTML بصورت پویا و برحسب شرایط مورد نیاز.

• عکس‌العمل نشان دادن به واکنش‌های کاربران نظیر تغییر عکس‌ها با حرکت موس روی آن‌ها.

• تعامل با کاربر از طریق المان‌های ورودی نظیر Textbox ها، RadioButton ها، TextArea و …

• قابلیت تغییر رنگ‌ها از جمله رنگ پس زمینه و موقعیت قرارگیری المان‌های استفاده شده درطراحی وب سایت.

 

 

۴) مزایا و معایب زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت

الف) مزایای جاوا اسکریپت 

• صفحات HTML شما را پویا میکند.

• میتواند cookie بسازد و استفاده کند.

• قابلیتهای زیادی در کنترل Browser بیننده دارد.

• قابلیت برنامه نویسی را به صفحات HTML شما میدهد.

• می‌توان از آن در تمامی صفحات وِب، بدون توجه به حجم داده‌ها و فایل، استفاده کرد.

• نزدیک بودن این زبان برنامه‌نویسی به زبان‌های برنامه‌نویسی دیگر نظیر C++ ،C و #C .

• فراهم کردن برنامه‌نویسی Dynamic که در دنیای مدرن امروزه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• دنیایی از کتاب‌خانه و فریم‌ورک دارد که در نهایت توسعه صفحات وب را برای برنامه نویسان آسان می‌کند.

• یک زبان برنامه نویسی رویداد محور (Event-based) می‌باشد که در مصارف صنعتی کاربردهای بسیاری دارد.

• فراگیری زبان جاوا اسکریپت نسبت به دیگر همتایان آن بسیار ساده می‌باشد. به علاوه منابع این زبان به صورت آنلاین و آفلاین در دسترس عموم قرار دارد.

• وقتی به‌عنوان یک زبان سمت کاربر (Client-Side) از آن استفاده می‌شود، به محض باز شدن مرورگر، جاوا اسکریپت نیز به سرعت شروع به‌کار می‌کند.

• به لطف جاوا اسکریپت، برنامه‌نویسان نیازی به یادگیری زبان‌های مختلف سمت کاربر یا سمت سرور ندارند. به‌عبارت دیگر زبان جاوا اسکریپت تمامی امکانات مورد نیاز را در یک پکیج برای برنامه نویسی بک اند و برنامه نویسی فرانت اند فراهم می‌کند.

 

ب) معایب جاوا اسکریپت

• کند بودن از مهم‌ترین معایب این زبان برنامه ‌نویسی است که به‌دلیل عدم کامپایل شدن به‌وجود می‌آید.

• دیباگ کردن بسیار مشکل.

• فقط بر روی مرورگرها اجرا می‌شود.

• از قابلیت چند ریسمانی (Multithreading) پشتیبانی نمی‌کند.

• امکان مبادله با سرور سایت را ندارد چون روی مرورگر اجرا می‌شود.

• جاوا اسکریپت در سمت کاربر، اجازه خواندن و نوشتن فایل ها را نمی‌دهد.

• ترجمه‌ی کدهای نوشته شده در این زبان در برخی از مرورگرها متفاوت می‌باشد.

• گاهی برای سو استفاده از سایت برخی کاربران امکان اجرای اسکریپت‌ها را بر روی مرورگر خود لغو می‌کنند.

• اگرچه گفته شد بیشتر مروگرها از آن پشتیبانی می‌کنند ولی در برخی مرورگرهای قدیمی قابل اجرا نشدن نیست.

• اصلی ترین عیب زبان برنامه نویسی جاوااسکریپت، قابل مشاهده بودن تمامی کدهای نوشته شده در آن است به گونه ای که نفوذ پذیری به آنها کار ساده ای است و همین عامل امنیت وبسایت را کمی کاهش می دهد (البته با انجام یکسری کارها این امنیت قابل تامین می باشد).

• اگرچه ارور جاوااسکریپت به ندرت در مرورگرها دیده می‌شود، اما در صورت ایجاد خطا تمام وبسایت از کار می‌افتد.

 

۵) کاربرد جاوا اسکریپت در دنیای برنامه نویسی چیست؟

1. اضافه کردن رفتار تعاملی به صفحات وب.

2. ایجاد برنامه‌های وب و موبایل.

3. ساخت وب سرورها و توسعه برنامه‌های کاربردی سرور.

4. توسعه بازی.

 

جمع بندی

درنهایت از آنجایی که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند در آینده‌ای نه چندان دور همه چیز به سمت بستر وب تعاملی خواهد رفت، ما بیش از پیش به زبانی مانند جاوا اسکریپت نیاز خواهیم داشت که بتواند پاسخگوی تمام خواسته‌های ما باشد.

همچنین در حال حاضراین زبان بسیار محبوب و مورد استفاده است، این بدین معناست که شما منبعی نامحدود برای یادگیری و پیشرفت و فرصت‌های شغلی خوبی برای آینده پیش رو دارید.

پس می‌تواند انتخاب درستی برای شروع باشد.