در سال‌های اخیر پایتون به یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی پرطرفدار تبدیل شده است. طبق آمارهای گوگل، از سال ۲۰۱۲ طرفداران پایتون حتی از زبان محبوب PHP هم پیشی گرفته و پیش‌بینی‌ها نشان میدهد که در آینده این زبان پیش از بقیه مورد استفاده قرار گیرد.
در این مقاله قصد داریم دو زبان محبوب و رایج، یعنی پایتون و PHP را باهم مقایسه کرده و قابلیت‌های هرکدام را مورد بررسی قرار دهیم.
اگر میخواهید درباره زبان پایتون جزئیات بیشتری بدانید، به مقاله‌ی بهترین راه یادگیری پایتون ( راهنمای گام به گام ٢٠٢٠ ) مراجعه کنید.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
مقایسه پایتون و PHP
هردوی این زبانها بسیار قدرتمند و محبوب هستند و هرکدام مزایا و معایبی دارند.
زبان برنامه نویسی پی اچ پی، زبانی کلاسیک بوده و از قدیم تا به امروز برای برنامه‌نویسی اَپ‌های تحت وب از آن استفاده شده است.
زبان برنامه‌نویسی پایتون، زبانی جدیدتر و به‌روزتری است که علاوه بر وب میتوان برای پلت‌فرم‌های دیگر از آن استفاپه کرد.
برای مقایسه این دومورد حوزه‌های مختلفی نیاز به بررسی دارند که در ادامه مبینیم.
آسان بودن یادگیری
برای یک توسعه دهنده‌ی وب مبتدی یکی از مهم‌ترین عوامل، درنظر گرفتن سهولت یادگیری است. برنامه نویسان ممکن است در سطوح گوناگونی باشند و اگر فردی پیش‌زمینه‌ای از هیچ زبان برنامه‌نویسی نداشته باشد، بدون شک یادگیری پایتون خیلی آسان‌تر است.
پایتون یک زبان برنامه نویسی کلی است و یادگیری آن آسان است. برنامه‌ها در پایتون کوتاه‌تر هستند و نوشتن آنها در مقایسه با دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی آسان‌تر است، به همین دلیل در بسیاری از اَپ‌ها از این زبان استفاده می‌شود. ترکیب‌های موجود در این زبان ساده‌تر هستند و کدهای موجود در آن نسبت به زبان‌های برنامه‌نویسی مشابه، راحت‌تر خوانده می‌شود.
از طرف دیگر، PHP یک زبان برنامه نویسی کلی محسوب نمی‌شود. هدف از ایجاد PHP، طراحی اپ‌های مخصوص وب است که دارای جزییات و پیچیدگی زیادی است. به‌صورت کلی، یادگیری PHP به زمان بیشتری نیاز دارد.
قابلیت استفاده
قابلیت استفاده یک عامل اصلی است برای انتخاب یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی است.
درنظر بگیرید که interface ها بین سرورها و کاربران ارتباط برقرار می کنند از این رو یک زبان با قابلیت استفاده‌ی بالا در توسعه‌ی اپلیکیشن‌های قوی و کارایی بالا بسیار ضروری است. PHP یک زبان با مستندات بسیار خوب و دیدگاه آن بسیار کلاسیک است درحالی که Python درجای خود دستورالعمل‌های بسیار دشوار را با ساده‌ترین توانایی خواندن کد دنبال می کند.
پشتیبانی آنلاین
پایتون و PHP هردو از سرعت بالایی برخوردار هستند. اگر برایتان سوال شده که PHP یاد بگیرم یا پایتون، باید بدانید که جامعه بزرگی از برنامه‌نویسان پشت هردو زبان PHP و Python قرار دارند.
PHP از مدت‌ها قبل در طراحی صفحات وب استفاده می‌شود و برنامه‌نویسان زیادی به آن اعتماد دارند. به همین دلیل همیشه می‌توانید روی کمک متخصصان و کاربلدان این حوزه حساب باز کنید.
برخلاف PHP، پایتون محدودیتی در کابرد ندارد و به‌جز ساخت صفحات وب در بخش‌های مختلفی استفاده می‌شود. همین تنوع باعث شده که کاربران پایتون زیاد شوند و در نتیجه افراد زیادی هستند که می‌توانید از آنها کمک بگیرید.
شرکت‌های بزرگی روی پایتون و PHP حساب باز کرده و در بخش‌های حساسی از این دو زبان استفاده می‌کنند. مثلا گوگل از چندین سال قبل سراغ پایتون رفته است و در بعضی از محصولات خود مثل یوتیوب از آن استفاده می‌کند.
در مقابل محبوب‌ترین سیستم مدیریت محتوا دنیا یعنی وردپرس با PHP ساخته شده است. اعتماد این برندهای موفق به PHP و Python به برنامه‌نویسان آرامش خاطر میدهد تا با خیالی راحت از آنها استفاده کنند.
منابع آموزشی
منابع آموزشی بسیار خوبی برای هردو زبان برنامه‌نویسی در دسترس است. وبسایت‌ها و فروم‌های بسیار زیادی وجود دارند که در آنها میتوان منابعی پیرامون یادگیری و استفاده از پایتون یا PHP را در آن ها پیدا کرد. رقابت آنها در این زمینه خیلی نزدیک است و مانند پشتیبانی آنلاین، نمی‌توان یکی از آنها را در این زمینه برتر از دیگری دانست.
از نظر منابع آموزشی، هر دو زبان برنامه‌نویسی از شرایط خیلی خوبی برخوردار هستند.
قیمت
پایتون و PHP هر دو کاملا رایگان و اپن سورس هستند و در واقع در این زمینه هردوی این برنامه‌ها برتر از زبان‌های برنامه‌نویسی غیر رایگان هستند.
سرعت
نسخه PHP 5.X خیلی کند است و زمان تقریبا زیادی برای اجرا نیاز دارد. با این حال، نسخه PHP 7.X خیلی سریع است، تقریبا 3 برابر سریعتر از پایتون است.
در برخی اپ‌ها، سرعت اجرای برنامه اهمیت بسیار زیادی دارد. برای مثال، در سیستم‌های بانکی که روزانه هزاران تراکنش در آنها انجام می‌شود، 3 برابر کند بودن می‌تواند تاثیر منفی زیادی روی عملکرد کلی سیستم بگذارد. بنابراین از نظر سرعت؛ PHP برتری فاحشی نسبت به پایتون دارد.
با این وجود باید توجه کرد که برای بسیاری از برنامه‌های ساده، این اختلاف سرعت، چندان زیاد نیست و تفاوت زیادی را ایجاد نمی‌کند. برای مثال، در عمل بین 10 میلی ثانیه و 30 میلی ثانیه اختلاف چندانی وجود ندارد و نمی‌توان یک اپ را به این خاطر، کند خواند.
انتخاب چارچوب وب
رایج‌ترین چارچوب‌های وب استفاده شده در پایتون، جانگو، فلاسک، پایلون، پیرامید است.
از طرف دیگر PHP بیشتر از چارچوب‌های وب کودینیتیر، زند، لاراول و سیمفونی استفاده می‌کند.
جانگو بسیار ایمن، سریع، مقیاس پذیر و دارای قابلیت استفاده آسان است. بسیار قدرتمند است و در بسیاری از اپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به صورت مشابه کورینیتیر و لاراول نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و تقریبا در تمام اپ‌هایPHP از این دو چارچوب استفاده می‌شود.
پایتون و PHP در این زمینه دارای عملکردی نزدیک و مشابه هستند. با این وجود، افراد تازه کار استفاده از جانگو را ترجیح می‌دهند زیرا استفاده از آن آسان‌تر است و زمان کمتری را از شما خواهد گرفت.
رفع باگ
خطا و مدیریت خطا یک بخش جدانشدنی از برنامه نویسی است و قطعا زمانی که در حال برنامه‌نویسی هستید با مشکلات و خطاهای مختلفی مواجه می‌شوید.
پایتون از یک دیباگر (رفع باگ کننده) قوی به نام PDB استفاده می‌کند. یادگیری و استفاده از PDB حتی برای افراد مبتدی بسیار آسان است.
از طرف دیگر، PHP از دیباگر XDebuger برای رفع باگ استفاده می‌کند. هر دوی این‌ها دارای خصوصیات رفع باگ مشابه هستند.
در این زمینه پایتون و PHP عملکرد نزدیکی دارند و هیچکدام از برتری خاصی برخوردار نیستند.
اشتغال و درآمد بالقوه
برنامه‌نویسی صرفا برای سرگرمی نیست و دلیل واضح و مهم دیگر کسب درآمد مالی است. از این رو جنبه‌ی اشتغال وارد می شود که به تعداد شغل‌های موجود در بازار بستگی دارد. موضوعی که ارتباط نزدیک با این زمینه دارد کسب درآمد است که بستگی به تقاضا و برنامه‌نویسان حرفه‌ای دردسترس در یک زمینه خاص دارد
PHP از استفاده‌ی گسترده‌ای برخوردار است زیرا موقعیت‌های شغلی زیادی دارد، بنابراین برنامه‌نویسیان زیادی در این زبان تخصص دارند.
در آخر به‌صورت خلاصه قابلیت‌های این دو زبان برنامه‌نویسی را نام برده‌ایم:
برتری های پایتون نسبت به PHP
- طراحی بهتر
- چارچوب برتر
- مدیریت پکیج‌ها
- کدنویسی ساده‌تر
- درک و فهم کدها
- ارث‌بری چندگانه
- درون‌گرایی بی‌نظیر
- ابزارهای اشکال‌زدایی
- پشتیبانی گسترده و جامع
- هسته‌ی کوچک و کم‌حجم
- شی‌گرایی واقعی و بدون ایراد
- متنوع تر بودن نسبت به PHP
- حساسیت به بزرگی و کوچکی حروف حتی در توابع
- قواعدی که باعث می شود غلط‌های لغوی کمتر شوند
- آرگومان‌های کلمه کلیدی: پارامتر‌ها با نامشان ارسال می شوند، نه با توجه به موقعیتشان
برتری های PHP نسبت به پایتون
- نوع final و abstract
- افزایش و کاهش متغیرها
- آرگومان‌ها پیش فرض در توابع
- درج کدها در میان کدهای HTML
- پشتیبانی از تمامی سیستم‌های اجرایی
- اجرای کد در یک محیط معین و مشخص
- عبارت های Switch و do … While در پایتون وجود ندارد
- اصلاح گرهای private و protected و public برای ویژگی ها و توابع
- کسانی که قبلا سابقه برنامه نویسی دارند به‌راحتی می توانند این زبان را یاد بگیرند
- Interface ها: که البته میتوان گفت پایتون نیازی هم به آن ندارد چون ساختار‌های مشابه زیادی دارد و از ارث بری چندگانه پشتیبانی می کند
نتیجه‌گیری
در این مطلب ما به تفاوت‌ها و قابلیت ها ویژه‌ی هریک از زبانها برنامه نویسی پایتون و PHP پرداختیم. همان‌طور که مشهود است، پایتون زبانی دارای نحو ساده اما قدرت و ویژگی‌های بسیار زیاد محسوب می‌شود و در حوزه‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد و PHP زبانی کلاسیک و همچنان پرقدرت و باسرعتی بسیار بالا است که در برنامه نویسی‌های پیشرفته و سطح بالا کارایی دارد.
هریک از این دو زبان برنامه نویسی قابلیت‌های مختلفی دارند که با توجه به کاربرد پروژه باید آن را انتخاب کرد.