کنیبالیزیشن در سایت‌های فروشگاهی مشکلی است که بسیاری از کارشناسان سئو با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. آیا می‌شود از بروز کنیبالیزیشن در سایت فروشگاهی جلوگیری کرد؟ آیا کنیبالیزیشن در سایت به این معنی است که متخصص سئو درست عمل نکرده؟ برای رفع کنیبالیزیشن در سایت‌های فروشگاهی چه باید کرد؟
تمام این سوالات مواردی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. اگرچه کنیبالیزیشن فقط مختص سایت‌های فروشگاهی نیست، اما وقوع آن در فروشگاه‌های آنلاین شایع‌تر است. اگر مشکل کنیبالیزیشن و روش‌های رفع آن را در سایت‌های فروشگاهی درک کنید، دیگر به مشکل نخواهید خورد و به راحتی می‌توانید آن را حل کنید.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
کنیبالیزیشن سایت فروشگاهی چیست؟
کنیبالیزیشن در لغت به معنای هم‌نوع‌خواری، کلمه‌ای است که ترسناک به نظر می‌رسد. حالا تصور کنید این اصطلاح ترسناک برای کسب‌وکارتان رخ دهد.
هدف از سئو سایت، رتبه گرفتن در کلمات کلیدی خاص آن کسب‌وکار است. برای مثال یک فروشگاه آنلاین خرید موبایل را در نظر بگیرید. وبسایت این فروشگاه دارای صفحاتی مثل صفحه اصلی، صفحه دسته‌بندی محصولات و صفحه محصولات است. فرض کنید یک صفحه دسته‌بندی تحت عنوان “گوشی سامسونگ” داریم. در نتیجه تمام مدل‌های گوشی برند سامسونگ در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. تا اینجا همه چیز روشن و بدیهی است. سختی کار زمانی شروع می‌شود که کاربر عبارت “خرید گوشی سامسونگ S22 Ultra” را جستجو می‌کند، چندین صفحه با کلمه کلیدی “خرید گوشی سامسونگ” نمایش داده می‌شود. به این مشکل Cannibalization گفته می‌شود. به عبارت دیگر:
منظور از کنیبالیزیشن کلمات کلیدی در سایت این است که چندین صفحه از سایت، برای یک کلمه کلیدی خاص (یا مشابه) با یکدیگر رقابت کنند.
این برای سئو سایت اصلا اتفاق جالبی نیست. چرا که ربات‌های موتور جستجو را گیج می‌کند. به عبارت دیگر موتورهای جستجو نمی‌دانند که باید به کدام یک از این صفحات رتبه بدهند. در نتیجه، رتبه و اعتباری که ممکن بود فقط به یک صفحه برای یک کلمه کلیدی خاص داده شود، حالا میان چند صفحه تقسیم شده است و در نتیجه همه‌ی آن صفحات رتبه ضعیف‌تری را در صفحه نتایج گوگل کسب می‌کنند. رتبه ضعیف‌تر در SERP گوگل، یعنی کلیک کمتر، ترافیک ورودی کمتر و در نتیجه نرخ تبدیل کمتر.
علاوه بر این، کنیبالیزیشن نرخ پرش را افزایش می‌دهد و بر تجربه کاربر تاثیر منفی می‌گذارد. به این دلیل که کاربر روی یکی از نتایج کلیک می‌کند و ممکن است چیزی را که به دنبالش می‌گردد در آن صفحه پیدا نکند و سایت را ترک کند.
بیشتر بخوانید: “Ecommerce SEO: فروشگاه اینترنتی شما در خط اول گوگل!“
روش‌های پیشگیری و رفع کنیبالیزیشن در سایت فروشگاهی
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. کارشناس سئو باید تا جای ممکن از بروز کنیبالیزیشن پیشگیری کند و تلاش کند تا جای ممکن این اتفاق در سایت رخ ندهد. چرا که در برخی موارد رفع کنیبالیزیشن ممکن است بسیار پیچیده و هزینه‌بر باشد. از طرفی وقوع کنیبالیزیشن در وبسایت، به خصوص وبسایت فروشگاهی امری اجتناب‌ناپذیر است. اما روش‌های ساده‌ای وجود دارد که به کمک آن‌ها می‌توانیم آن را رفع کنیم.
تحقیق کلمات کلیدی را دست کم نگیرید
تحقیق کلمات کلیدی به صورت اصولی، اولین و مهم‌ترین قدم متخصص سئو برای جلوگیری از کنیبالیزیشن در سایت است.
کیورد ریسرچ یا تحقیق کلمات کلیدی بحث بسیار مفصلی در سئو است که در این مقاله نمی‌گنجد. اما اگر بخواهم به طور خلاصه به آن بپردازم، در تحقیق کلمات کلیدی به کمک ابزارهای مختلفی که برای این کار وجود دارد، کلمات کلیدی مختلف به همراه میزان سرچ و میزان سختی و رقابت آن‌ها را استخراج می‌شود. سپس این کلمات را بر اساس نیاز کسب‌وکار فیلتر و مرتب می‌کنند. در نهایت به لیستی از کلمات کلیدی می‌رسند. حالا باید تعیین شود هر صفحه از سایت برای کدام کلمه یا گروه از کلمات بهینه شود. همچنین در مرحله تحقیق کلمات کلیدی باید این اطمینان حاصل شود که همپوشانی کلمات کلیدی در صفحات مختلف وجود نداشته باشد. با تحقیق کلمات کلیدی می‌توانید به لیستی اولویت‌بندی شده از کلمات کلیدی مهم سایت برسید که برای وبسایت فروشگاهی بسیار مهم است.
تولید محتوای اختصاصی برای هر صفحه محصول
یکی از راه‌هایی که برای جلوگیری از کنیبالیزیشن در وبسایت‌های فروشگاهی بسیار مفید و موثر است، تولید محتوای دقیق و منحصربه‌فرد برای هر محصول خاص در سایت است. قطعا کاربران و همچنین موتورهای جستجو دوست ندارند در صفحه محصولات مختلف یک متن و محتوای تکراری را مشاهده کنند. البته تولید محتوای دقیق و یونیک برای هر محصول، برمی‌گردد به همان مرحله قبل یعنی تحقیق کلمات کلیدی.
هر چه محتوا یونیک‌تر، احتمال افتادن در دام کنیبالیزیشن کمتر.
ریدایرکت 301 صفحات مرده و بی‌ارزش
اگر صفحه‌ای در سایت وجود دارد که اهمیتی برای شما ندارد، ارزشی را به کاربر انتقال نمی‌دهد و یا به هر دلیلی فروشی را به همراه ندارد، و باعث ایجاد کنیبالیزیشن در سایت شده است، با استفاده از ریدایرکت 301 آن را به صفحه مرتبط ریدایرکت کنید تا ترافیک و اعتبار آن را به صفحه‌ی مرتبط و اصلی هدایت کنید.
این کار به خصوص در وبسایت‌های فروشگاهی امری رایج است. چرا که بسیاری از محصولات هستند که ممکن است دیگر در سایت موجود نباشند و تولید نشوند. در این صورت صفحه آن محصول عملا صفحه مرده است و دیگر ارزشی برای کسب‌وکار نخواهد داشت. در این حالت می‌توانیم با ریدایرکت این صفحه به محصول مشابه یا جدیدتر و یا صفحه دسته‌بندی محصولات، نرخ تبدیل کاربر به مشتری را افزایش دهیم.
بیشتر بخوانید: “اشتباهات رایج در ریدایرکت که همه کارشناسان سئو باید بدانند“
استفاده از تگ کنونیکال
استفاده از تگ Canonical یکی دیگر از راه‌های رفع کنیبالیزیشن در وبسایت از جمله وبسایت فروشگاهی است. تگ کنونیکال این پیام را به موتورهای جستجو می‌دهد که اگرچه وبسایت برای یک کلمه کلیدی، چند صفحه را نمایش می‌دهد، اما از بین این صفحات یکی از آن‌ها به عنوان صفحه اصلی معرفی می‌شود.
معمولا زمانی از تگ کنونیکال استفاده می‌کنیم که برای یک کلمه کلیدی چندین صفحه داریم و نمی‌خواهیم هیچکدام از آن‌ها را حذف یا ریدایرکت کنیم. در این صورت با استفاده از تگ کنونیکال صفحه اصلی و مهم‌تر را به گوگل معرفی می‌کنیم تا آن را در صفحه نتایج به کاربر نشان دهد.
۳ سناریو مختلف کنیبالیزیشن در سایت فروشگاهی
فرض کنید دو صفحه در سایت وجود دارد که برای یک کلمه کلیدی توسط گوگل رتبه گرفته‌اند. چه باید کرد؟ در این بخش سه سناریو اصلی که ممکن است اتفاق افتاده باشد را بررسی می‌کنیم.
-
هر دو صفحه، در صفحه اول نتایج گوگل
اگر هر دو صفحه سایت شما در صفحه اول نتایج گوگل هستند، یکی از راهکارها این است که کار خاصی نکنید. به عبارت دیگر بهتر است دو جایگاه در صفحه اول گوگل برای شما باشد تا یکی. داشتن دو جایگاه در صفحه نتایج گوگل، میزان دیده شدن سایت شما را افزایش می‌دهد و اعتماد کاربر را جلب می‌کند.
اگر در رتبه ۱ نیستید، یکی دیگر از راهکارها این است که بخواهید تمام تخم‌مرغ‌ها را در یک سبد بگذارید تا جایگاه ۱ را به دست آورید. یعنی صفحه‌ای را که برای شما مهم‌تر است کنونیکال کنید تا در صفحه نتایج نمایش داده شود.
فراموش نکنید برای انتخاب بهترین راهکار برای وب سایتتان، حتما از اطلاعات مهم مثل میزان ترافیک، کلیک و ایمپرشن در گوگل سرچ کنسول، گوگل آنالتیکس و داده‌های بک‌اند مربوط به میزان فروش محصولات در سایت استفاده کنید.
نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که شما نباید صفحه‌ای را که به طور طبیعی در حال جذب ورودی و ترافیک برای سایت است را از بین ببرید.
-
یک جایگاه در نتایج برتر گوگل و دیگری در رتبه ضعیف‌تر
سناریو دوم زمانی است که یکی از صفحات شما در صفحه اول نتایج گوگل قرار دارد و صفحه دیگر در جایگاه ضعیف‌تر یعنی صفحات دو به بعد نتایج قرار گرفته است. در این حالت باید فکری برای صفحه ضعیف‌تر کنید. تصمیم این که آن را ریدایرکت کنید یا از تگ کنونیکال استفاده کنید و یا به کل ساختار محتوا را در آن تغییر دهید، مانند حالت قبل بستگی به دیتای مربوط به این صفحات دارد.
به طور کلی، در این حالت صفحه ضعیف‌تر به صفحات قوی‌تر شما هم لطمه می‌زند و شما باید هر چه سریع‌تر این مشکل را رفع کنید.
-
هر دو صفحه در جایگاه ضعیف
اگر هر دو صفحه دارای رتبه‌های ضعیفی هستند، باید ارزیابی مجدد برای این صفحات انجام دهید. یعنی باید تمام جزئیات آن صفحات را از ابتدا بررسی کنید تا مشکل را پیدا کنید. به‌روز رسانی محتوا، متا دیسکریپشن، تصاویر و… می‌تواند به رشد صفحه کمک کند.
کلام آخر
کسب‌وکار آنلاین و تجارت الکترونیک یکی از پر رقابت‌ترین حوزه‌های دیجیتال مارکتینگ است. به خصوص فروشگاه‌های آنلاین نوپا و کسب‌وکارهای متوسط و کوچک با وجود غول‌هایی مثل دیجیکالا، برای جذب مشتری و افزایش فروش خود نیاز به تلاش و دقت بیشتری خواهند داشت. کنیبالیزیشن کلمات کلیدی قاتل خاموش فروشگاه اینترنتی شماست که در بسیاری از مواقع به راحتی قابل شناسایی نیست و رفع آن ممکن است پیچیده و هزینه‌بر باشد.
در این مقاله به کنیبالیزیشن به صورت اختصاصی در وبسایت‌های فروشگاهی پرداختیم و سناریوهای مختلف آن، روش‌های جلوگیری و رفع آن را هم گفتیم. با این حال سئو سایت فروشگاهی یکی از مباحث پیچیده در سئو محسوب می‌شود که برای یادگیری آن نیاز به مطالعه بیشتر است. به همین دلیل آموزش سئو فروشگاهی یکی از سرفصل‌های اصلی در دوره آموزش سئو آمانج است که پیشنهاد می‌کنم از دستش ندهید.