پر تقاضاترین شغل‌ها در حوزه‌ی دیزاین کدام‌ها هستند؟ اصلا شغل پرتقاضایی وجود دارد که آدم‌ها را وادار کند تا بروند و گرافیک و دیزاین یاد بگیرند و وارد بازار کار دیزاین شوند؟ یا در این بازار کار، برای گرافیست‌ها هم به‌زحمت می‌شود شغلی با درآمد واقعا مناسب و خوب پیدا کرد؟
این سوالات دغدغه‌ی خیلی از کسانی است که طراحی گرافیک خواندند یا می‌خواهند بخوانند یا اساسا به حوزه‌ی هنرهای دیجیتال علاقه‌مند هستند. بعضی هم شاید شنیدند که بازار کار طراحی رابط کاربری (UI Design) و تجربه کاربری (UX Design) بسیار داغ است. بااینکه هیچ‌چیز از این حوزه نمی‌دانند ولی وسوسه شده‌اند که یاد بگیرند و شانس خود را امتحان کنند.
در انتخاب‌کردن هر شغل و حرفه‌ای علاقه بخشی از کار است و نیازهای واقعی بازار کار بخشی دیگر. علاوه‌براین‌ها، بحث حقوق و درآمد و آینده‌ی شغلی هم مهم است. دلیل نوشتن مطلبی که می‌خوانید پاسخ‌دادن به سوالات و دغدغه‌هایی است که به آن‌ها اشاره شد. البته، باید به نکته‌ای توجه کرد. متاسفانه، مشاغلی که در مطالب مشابه در وب فارسی معرفی می‌شوند، براساس منابع وب انگلیسی و بازار کار جهانی انتخاب شدند. برای اینکه تصویر کاملا دقیقی از مشاغل پر تقاضا در حوزه دیزاین داشته باشید، افزون‌بر اطلاعات و آمارهایی از بازار کار جهانی، در آخر مقاله درباره‌ی بازار کار ایران و وضعیت شغل‌های حوزه دیزاین در ایران هم صحبت شده است.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
مشاغل پر تقاضا در حوزه دیزاین
قبل از هرچیز باید بگویم که در جهان شغل‌های حوزه دیزاین بسیار پرتقاضا هستند و پرتقاضا هم خواهند ماند. چرا؟ چون ما در دوران سلطنت تجربه کاربری و طراحی محصول زندگی می‌کنیم. راز بقای کسب‌وکارها طراحی محصول خوب است. هر محصولی (کالا یا خدمتی) طراحی می‌خواهد. فکر نکنید فقط محصولات دیجیتال، سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها، هستند که طراحی می‌خواهند.
از طرف دیگر و با پیشرفت تکنولوژی و نرم‌افزارهای طراحی، طراحی سه‌بعدی و انیمیشن کاربردهای وسیعی پیدا کردند. علاوه‌بر استفاده‌ی وسیعی که از انیمیشن‌ها در صنعت سینما و تلویزیون و تبلیغات می‌شود، طراحی سه‌بعدی حتی دارد جای عکاسی از محصول را نیز می‌گیرد. بنابراین، شما چه علاقه‌مند به حوزه‌ی دیزاین هستید و تحصیلاتی مرتبط دارید چه هنوز تصمیم نگرفتید که می‌خواهید وارد این حوزه شوید یا نه؛ بازار ایران و جهان مشاغل حوزه دیزاین را می‌خواهد.
برویم سراغ معرفی پرتقاضاترین شغل‌ها! فقط قبل از آن نکته‌ای را باید بگویم. من درآمد متوسط هر شغل را براساس داده‌های glassdoor نوشتم. مشخص است که درآمد هر طراح باتوجه به سابقه‌کار، مهارت‌ها و تعداد پروژ‌ه‌هایی که دارد ممکن است خیلی بیشتر از این عددها باشد.
۱. طراح محصول (Product Designer)
طراح محصول وظایف مختلفی دارد. براساس اینکه او طراح چه محصولی است مهارت‌هایی که دارد متفاوت است. البته، طراح هر محصولی که باشد باید بتواند مشکلات محصول را در مراحل اولیه‌ی طراحی و تولید شناسایی و حل کند. اگر طراح محصولات دیجیتال است، باید با طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری کاملا آشنا باشد. هر کسب‌وکاری که مستقیما چیزی را برای مصرف افراد طراحی و تولید می‌کند، اصولا به طراح محصول نیاز دارد. استارتاپهای حوزه‌ی تکنولوژی، شرکت‌های بزرگ طراحی و ساخت نرم‌افزار و اپلیکیشن‌ها، کمپانیهای بزرگ که تولید‌کننده‌ی محصولات مختلفی هستند، کمپانیهای خودروسازی، صنایع غذایی ازجمله کسب‌وکارهایی هستند که طراح محصول در آن‌ها استخدام می‌شود.
بااینکه در طراحی هر محصولی باید از اصول طراحی محصول پیروی کرد، اما طراحی محصول ممکن است شغلی تخصصی باشد. یعنی طراح خودروهای برقی با طراح سایت و اپلیکیشن فرق دارد. بنابراین، درآمد طراحان محصول هم متفاوت است. راه برای پیشرفت شغلی این طراحان باز است چون طراحان باسابقه و مهارت می‌توانند به مدیریت محصول (Product Manager) هم فکر کنند. به‌طور متوسط، درآمد سالانه‌ی طراحان محصول در آمریکا ۱۰۵ هزار دلار (یعنی ۸۷۵۰ دلار در ماه) است.
۲. طراح گرافیک (Graphic Designer)
طراحان گرافیک تقریبا در هر حوزه و صنعت و کسب‌وکاری می‌توانند مشغول شوند. طراحی‌های گرافیکی آژانس‌های تبلیغاتی، طراحی بسته‌بندی محصولات، طراحی لوگو و پوستر و جلد کتاب و مجلات و و طراحی‌های المان‌های بصری داخل یک سایت و… بخشی از کارهایی است که طراح گرافیک می‌تواند برای یک کسب‌وکار به‌صورت رسمی یا فریلنسری انجام دهد. طراحی گرافیک معمولا شغلی تخصصی نیست. البته، راه برای پیشرفت شغلی طراحان گرافیک باز است. چون آن‌ها دانش پایه‌ای دیزاین را دارند. پس می‌توانند با یادگیری مهارت‌های لازم طراح محصول یا طراح انیمیشن شوند. متوسط درآمد سالیانه‌ی یک طراح گرافیک در آمریکا نزدیک به ۵۰ هزار دلار (۴ هزار دلار در ماه) است.
۳. طراح رابط کاربری (UI Designer)
می‌رسیم به شغلی که مخصوص به کالاهای دیجیتال است. یعنی سایت‌ها، اپ‌ها، بازی‌های کامپیوتری و نرم‌افزارها هستند که به طراحی رابط کاربری نیاز دارند. بنابراین، به این طراح از شرکت‌های بزرگ حوزه‌ی فناوری و تکنولوژی تا استارتاپهای کوچک نیاز دارند. طراح ui وظیفه دارد مطمئن شود که کاربر می‌تواند به‌راحتی با سایت یا اپ تعامل داشته باشد و در آن بچرخد و چیزهایی را که می‌خواهد پیدا کند. طراحی منوهای سایت و دکمه‌ها و فرم‌ها همگی از کارهایی است که این طراح باید انجام دهد. متوسط حقوق ماهانه‌ی طراح رابط کاربری در آمریکا نزدیک به ۸ هزار دلار است.
۴. طراح تجربه کاربری (UX Designer)
اولا این تصور نادرست را باید اصلاح کرد که طراح محصول همان طراح تجربه کاربری است و این‌ها یک عنوان شغلی هستند. خیر! طراح محصول و طراح ux تفاوت دارند. البته که وظایف مشابهی هم دارند. چون هردو باید محصولی کاربردی برای کاربر/مصرف‌کننده طراحی کنند. اما طراح ux باید مطمئن شود که تجربه‌ای که کاربران/مصرف‌کنندگان از کار و تعامل با محصول دارند کاملا رضایت‌بخش است. این دو طراح باید باهم همکاری کنند تا بهترین محصول تولید شود. قطعا شرکت‌ها و استارتاپهای حوزه فناوری، تولید‌کنندگان نرم‌افزار و اپ و موبایل و همچنین سازندگان لپ‌تاپ‌‌ها نیز به طراح تجربه کاربری نیاز دارند. متوسط حقوق ماهانه‌ی این طراحان در آمریکا ۷۵۰۰ دلار است.
۵. طراح موشن گرافیک و طراح انیمیشن (Motion Graphics Designer and Animation Designer)
طراح موشن دیزاین و انیمیشن دو عنوان شغلی بسیار پرتقاضا هستند. این دو طراح به‌راحتی می‌توانند در آژانس‌های تبلیغاتی و صنعت سینما کار پیدا کنند. علاوه‌‌براین، موشن دیزاین‌ها در سایت‌ها و اپ‌ها هم کاربرد دارند. هرجایی‌که طرحی متحرک دیدید، بدانید طراح موشن دیزاین آن را ساخته است. کار طراح انیمیشن سخت‌تر و پیچیده‌تر است. چون او انیمیشن طراحی می‌کند و می‌سازد. یعنی شخصیت و داستان خلق می‌کند. متوسط حقوق ماهانه‌ی این دو طراح نیز تقریبا باهم برابر است، ۷ هزار دلار در ماه.
۶. طراح دیجیتال (Digital Designer)
While graphic design focuses mostly on static designs, digital design involves movement, such as animation, interactive pages, and 2D or 3D modeling. Digital designers create images and elements that will end up on a screen, whether that’s a computer screen, a phone screen, or any other digital formats. The design may also include audio and sound effects to complement the visuals.
طراحان گرافیک بیشتر طرح‌های ایستا خلق می‌کنند. درحالی‌که طراحی دیجیتال با پویایی (انیمیشن‌ها، صفحات پویا و مدلی‌های دوبعدی و سه‌بعدی) سروکار دارد. دیجیتال دیزاینرها تصاویر و المان‌‌هایی را خلق می‌کنند که درنهایت در قالبی دیجیتال نمایش داده می‌شود (روی صفحه‌ی کامپیوتر، موبایل و…). طراحی‌های دیجیتال ممکن است با صدا همراه باشد.
شاید بشود گفت که این طراح کار طراح گرافیک و موشن دیزاین و 3d دیزاین را باهم انجام می‌دهد. از تعریف این شغل مشخص است که در کسبوکارهای دیجیتال و آژانس‌های تبلیغاتی و قطعا سینما به این طراحان نیاز است. و خب باتوجه‌به مهارت‌هایی که این طراح باید داشته باشد، راه برای پیشرفت شغلی او بسیار هموار است. متوسط حقوق ماهانه‌ی دیجیتال دیزاینرها ۷ هزار دلار است.
مشاغل پر تقاضا در حوزه دیزاین در ایران
در چند سال اخیر، استارتاپهای حوزه فناوری و کسبوکارهای دیجیتال در ایران بسیار رشد کردند. همین سبب شده تا نیاز در بازار برای طراحان رابط کاربری و تجربه کاربری به‌وجود بیاید. طراحان گرافیک و موشن دیزاین ازقبل در بخش تبلیغات و انتشارات به‌خوبی جذب می‌شدند. شاید جدیدترین عنوان شغلی در حوزه دیزاین که هنوز خیلی شناخته شده نیست، طراحی محصول است. کسبوکارهای بزرگ در ایران توان مالی استخدام مدیر و طراح محصول را دارند. همین شاید نیاز بازار ایران به این شغل را کمی تحت‌تاثیر قرار دهد. اما کسبوکارهای متوسط نیز با درک‌کردن این موضوع که طراحی محصول ضامن بقای آن‌هاست، کم‌کم به ضرورت استخدام طراح محصول پی خواهند برد.
اگر طراح رابط و تجربه کاربری را در جاب‌اینجا سرچ کنید به تقریبا ۷۰ فرصت شغلی می‌رسید. درحالی‌که همین موقعیت‌‌ها برای طراحی گرافیک و موشن گرافیک نزدیک به ۹۹۰ فرصت شغلی است. متوسط درآمد این مشاغل در ایران را هم می‌شود با نگاهی به «گزارش جاب‌ویژن درباره‌ی افزایش حقوق‌ها در سال ۱۴۰۰» پیدا کرد. در شهرهای بزرگ، متوسط حقوق طراح رابط و تجربه کاربری نزدیک به ۶ونیم میلیون تومان است. و حقوق ماهانه‌ی کارشناسی ارشد طراحی و گرافیک در شهرهای بزرگ نزدیک به ۷ میلیون است.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
۱. کدام یک از این مشاغل بهتر است؟ این سوالی است که شما باید به آن جواب دهید. کدام شغل برای شما باتوجه به علایق و تحصیلات و اهدافتان بهتر است، آن را انتخاب کنید.
۲. می‌شود گفت که درمجموع مشاغل حوزه دیزاین در بازار جهانی پر تقاضا هستند. در ایران هم، تقاضا برای این شغل‌ها روبه‌افزایش است. چون استارتاپ‌ها و کسبوکارهای حوزه فناوری و دیجیتال در چند سال اخیر رشد چشمگیری داشتند. و انتظار می‌رود این رشد ادامه داشته باشد.
۳. اگر فکر می‌کنید علاقه‌مند هستید اما تحصیلات مرتبط ندارید یا نمی‌دانید از کجا باید شروع کنید، اصلا نگران نباشید. دوره تخصصی آموزش طراحی محصول شروع خوبی است.
برای نوشتن این محتوا از داده‌ها و اطلاعات منابع زیر استفاده شده است:
۱. dribbble.com