برقراری ارتباط موثر با مخاطب و جلب کردن توجه او به رغم تمامی نویزها و حواس‌پرتی‌هایی که در محیط اطرافمان وجود دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. محتوا نقش کلیدی در تقویت این ارتباطات دارد. محتوا ممکن است برای رفع نیاز، مشکل کاربر یا صدای برند باشد، و حتی می‌تواند کاربر را راهنمایی و هدایت کند. پس محتوا با هر هدفی که تولید شود، نقش مهمی را در موفقیت کسب‌وکار ایفا می‌کند.
به همین دلیل است که صاحبان کسب‌وکار، مقدار قابل توجهی از زمان و هزینه خود را در زمینه آموزش نوشتن به کارکنان خود سرمایه‌گذاری می‌کنند تا در آینده از مزایای آن بهره‌مند شوند. چرا که آن‌ها می‌دانند نوشتن محتوای باکیفیت یکی از بهترین روش‌ها برای انتقال پیام برند و کسب‌وکار به مخاطب است.
UX Writing یکی از مهارت‌هایی است که استفاده از آن روز به روز در حال افزایش است. بزرگ‌ترین شرکت‌های دنیا از جمله گوگل، آمازون، دراپ‌باکس و پی‌پال به دنبال افرادی هستند که UX رایتر یا تجربه نویس باشند. در نتیجه می‌توان گفت که تجربه نویسی یکی از بخش‌های کلیدی طراحی UX محسوب می‌شود.
اصول UX Writing پایه و اساس بخش تجربه نویسی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
آنچه در این نوشته خواهیم داشت
یوایکس رایتینگ چیست؟
UX Writing هنر نوشتن محتوایی است که در محیط کاربری محصولات دیجیتال مثل وب سایت و اپلیکیشن نمایش داده می‌شود. این نوشتن را نباید با تولید محتوایی که برای اهداف بازاریابی استفاده می‌شود، اشتباه گرفت. با رشد اپلیکیشن و وبسایت‌ها، بر پیچیدگی آن‌ها نیز افزوده می‌شود. این‌جاست که اهمیت راهنمایی کاربر مشخص می‌شود.
UX رایتر، با هنر نویسندگی خود، جملات، عبارات و یا حتی کلماتی را به کار می‌برد که مانند علائم راهنمایی و رانندگی، کاربر را در مسیر گردشش در محصول هدایت می‌کند. از آن‌جایی که محصولات دیجیتال به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره همه ما تبدیل شده‌اند، این طبیعی است که به دنبال محصولاتی باشیم که تجربه خوشایندی را از استفاده از آن‌ها داشته باشیم.
بدون UX رایتینگ ممکن است کاربر نتواند به راحتی با محصول کار کند و در نتیجه‌ی داشتن یک تجربه بد، محصول را برای همیشه ترک کند. برای مثال فرض کنید در سایت یا اپلیکیشن، قسمتی برای ثبت نام کاربران وجود دارد و شما می‌خواهید با یک جمله یا عبارت، کاربر را برای این کار راهنمایی کنید. بدون در نظر گرفتن یا رعایت اصول UX رایتینگ، با چنین متنی رو به رو خواهیم شد:
“کاربر گرامی، با کلیک بر روی این قسمت، به فرم ثبت‌نام دسترسی پیدا می‌کنید.”
متن بالا، از نظر UX دست کمی از فاجعه ندارد. چرا؟ چون طولانی است و واضح نیست.
یک یو ایکس رایتر، به جای جمله طولانی بالا فقط می نویسد: “ثبت نام”. به همین راحتی!
شاید فکر کنید این موضوع اهمیت زیادی ندارد، اما آن چیزی که محتوای UX را از جملات معمولی جدا می‌کند، این است:
در یوایکس رایتینگ هدف این است که پیام خود را به بهترین شکل ممکن به کاربر نمایش دهیم.
اصول UX Writing
اصل شماره ۱: واضح بودن
از اصلی‌ترین تفاوت‌های یو ایکس رایتینگ در مقایسه با سایر مهارت‌های مرتبط با نوشتاری، شفافیت و واضح بودن آن است. محتوای UX باید طوری نوشته شود که جای هیچگونه شک و تردیدی برای کاربر باقی نماند. برای اینکه مطمئن شوید که نوشته‌هایتان به اندازه کافی واضح هست یا نه، به سوالات زیر پاسخ دهید:
- آیا کاربر متوجه جمله یا عبارت می‌شود؟
- آیا جمله اطلاعات مورد نظر را به درستی منتقل می‌کند؟
- آیا جمله به اندازه کافی ساده است؟
- آیا عبارات استفاده شده ابهامی دارد؟
پاسخ به این سوالات به شما کمک می‌کند تا محتوای UX باکیفیتی داشته باشید. اما این اصل فقط به این موارد محدود نمی‌شود. نکات دیگری هم هست که اگر آن‌ها را رعایت کنید، محتوای بی‌نقصی خواهید داشت. در زیر به دو مورد از این نکات اشاره شده است.
۱. از اصطلاحات تخصصی استفاده نکنید
بسیاری از افراد دانش کامپیوتری بالایی ندارند. به همین دلیل نباید در محتوای UX از اصطلاحات تخصصی و فنی استفاده کنید. البته ممکن است در برخی مواقع ناچار باشید از اصطلاحی تخصصی هم استفاده کنید. به هر حال نکته مهم این است که به روش ارائه اطلاعات به کاربران با سطح دانش نابرابر و متفاوت توجه کنید.
۲. محتوای قابل اسکن برای کاربر بنویسید
تحقیقات نشان می‌دهد که کاربران هنگام ورود به یک صفحه، محتوا را نمی‌خوانند بلکه ابتدا آن را اسکن می‌کنند. یعنی با یک نگاه کلی به محتوا تصمیم می‌گیرند که آیا می‌ارزد برای آن وقت بگذارند و آن را مطالعه کنند یا نه. در تصویر زیر بعضی از الگوهای معروف از نحوه اسکن کاربران آورده شده است.
الگوی رایج میان کاربران الگوی F است. برای اینکه از این الگوها بهترین استفاده را کنید، محتوا را کوتاه و ساده بنویسید. اگر اطلاعات زیادی وجود دارد که باید انتقال دهید، آن را بولت‌گذاری شده بنویسید.
اصل شماره ۲: مختصر و کوتاه بنویسید
یکی از چالش‌های اصلی نویسندگان UX محدودیت فضا است. این محدودیت در اپلیکیشن‌ها به ویژه اپلیکیشن موبایل پررنگ‌تر می‌شود. به همین دلیل است که مختصرنویسی یکی از اصول کلیدی در نوشتن UX است.
مختصر نوشتن به هیچ عنوان به معنای فدا کردن پیام و مفهوم برای حجم نوشته‌ی کمتر نیست. بلکه به معنای نوشتن اطلاعات به موثرترین شکل ممکن است. به مثال زیر توجه کنید:
اصل شماره ۳: مفید بنویسید
یکی از اهداف اصلی UXرایترها، کمک به کاربر به بهترین شکل ممکن برای گردش در سایت یا اپلیکیشن است. در نتیجه محتوای UX رایتینگ باید مفید باشد. یک UX رایتر باید همیشه به دنبال مسیری برای راهنمایی و هدایت کاربر باشد. یکی از بهترین روش‌ها برای این کار طراحی یک CTA جذاب است. طراحی CTA جذاب وظیفه طراح UI/UX است. به عبارت دیگر این طراح رابط کاربر است که تصمیم می‌گیرد CTA باید در چه مکانی، با چه اندازه‌ای و چه رنگی قرار داده شود. اما محتوایی که در این CTA گذاشته می‌شود، وظیفه UX رایتر است. UX رایتر باید کلمه، عبارت و یا جمله‌ای را بنویسد تا کاربر به بهترین شکل راهنمایی شود که بعد از کلیک بر روی CTA چه اتفاقی خواهد افتاد.
اصل شماره ۴: با لحن و صدای برند خود هماهنگ باشید
زمانی که از اصول UX رایتینگ حرف می‌زنیم، نباید از لحن و صدای برند غافل شویم. در واقع لحن محتوای UX نباید با لحن برند تفاوت زیادی داشته باشد. برای اینکه لحن مناسبی را برای محتوای خود پیدا کنیم، باید فکر کنیم اگر این برند یک انسان بود، چه شخصیتی داشت؟ شخصی شوخ و پرانرژی بود یا رسمی و جدی؟
اصل شماره ۵: همدلی
UX بدون همدلی کامل نیست. همدلی در UX به این معنی است که خود را جای کاربر بگذاریم و متوجه شویم کاربر چه انتظاراتی از محصول دارد و ما چگونه می‌توانیم به بهترین شکل انتظارات او را برآورده کنیم. به مثال زیر توجه کنید. همانطور که می‌بینید، یوایکس رایتر به این نکته توجه کرده است که در این صفحه چه چیزی ممکن است باعث نگرانی کاربر شود و محتوایی را برای رفع این نگرانی در پایین صفحه قرار داده است.
شاید علاقه‌مند باشید: “نبایدهای UI Writing (راهنمای جامع طراحان)“
کلام آخر
به صورت خلاصه اصول UX Writing شامل:
- شفافیت،
- خلاصه‌نویسی،
- مفید بودن،
- هماهنگی با لحن و صدای برند،
- و همدلی
می‌شود. رعایت تمام این اصول موفقیت را تضمین نمی‌کند، بلکه اصول ابتدایی است که هر محتوانویس UX باید آن را رعایت کند. در غیر این صورت، شکستش حتمی است. دوره آموزش UX Writing یا تجربه نویسی، دوره‌ای است که در آن تمامی اصول پایه‌ای UX رایتینگ آموزش داده می‌شود.